Strona główna > Solidarność > Poezje obozowe

Twórczość obozowa

członków NSZZ „SOLIDARNOŚĆ”

internowanych w różnych miejscach odosobnienia Polski południowej

w latach 1981 – 1982

Spisał Wacław Mauberg, internowany

w Zabrzu-Zaborze, Kokotku koło Lublińca, Jastrzębiu-Szerokiej i Uhercach

w okresie od 15 grudnia 1981 do 14 lipca 1982 r.

Wybrał, zredagował i uszeregował Wacław Mauberg

Warszawa, 2006 r.

Większość przerywników graficznych umieszczonych w tekście wykonał

w obozach internowania student Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach

Maciej Jan Klich, więziony w Jastrzębiu-Szerokiej, Uhercach /k. Leska,

areszcie śledczym w Rzeszowie-Załężu i Zakładzie Karnym

w Nowym Łupkowie /k. Komańczy.

Po zwolnieniu zmuszony do emigracji,

obecnie mieszka w Szwecji.

Pozostałe przerywniki pochodzą ze zbiorów Wacława Mauberg.

Ich autorzy są nieznani.

Copyright © 2006 by Wacław Mauberg

Wszelkie prawa do wykorzystania i kopiowania przy pomocy dowolnego środka bez zgody redaktora niniejszego zbioru są prawnie zabronione.

(za wyjątkiem przypadków udowodnionego autorstwa konkretnego tekstu, składającego się na niniejszy wybór)

«

Słowo wstępne.

Niniejszy wybór twórczości obozowej powstał dzięki systematycznemu ich spisywaniu w czasie pobytu w obozach internowania. Spisywałem je na gorąco od autorów (których ze zrozumiałych względów nie pytałem wówczas o nazwisko), przepisywałem je z kartek przemycanych przez internowanych przerzucanych z innych miejsc internowania i tam napisanych, przepisywałem je także z kartek niewiadomego pochodzenia, które przeszły przez wiele rąk, a których autora ani daty i miejsca napisania nie sposób było ustalić.

Autorami prezentowanego wyboru są internowani w stanie wojennym członkowie NSZZ Solidarność z południowych regionów Polski. Internowanie objęło szeroki wachlarz działaczy. Z tych powodów prezentowany tu zbiór ma nadzwyczaj różnorodny charakter – tak pod względem poziomu jak i warsztatu literackiego. Mimo to wszystkie utwory łączy jedna wspólna cecha: olbrzymi, niekłamany ładunek emocjonalny oraz przebijający z nich szok spowodowany gwałtem fizycznym, zadanym brutalnie, niespodziewanie i niesprawiedliwie osobom, przeświadczonym o swych patriotycznych, zgodnych z polską racją stanu pobudkach działania. Niektóre z tekstów są wręcz wstrząsające w swej dramatycznej wymowie.

Układ treści niniejszego zbioru jest chronologiczny. Daty, podane przy każdej z pozycji wymagają jednakże komentarza. W przypadku tych utworów, które były napisane w areszcie Komendy Wojewódzkiej w Katowicach i aresztach Miejskich MO, oznaczają one faktyczną datę ich napisania. W pozostałych przypadkach oznaczają bądź datę przepisania przeze mnie danego tekstu, bądź domniemany miesiąc jego powstania.

Pierwszy wiersz nie odpowiadający tytułowi zbioru przysłał mi bezpośrednio jego autor, już w trakcie przygotowań do druku. Został on napisany bowiem nie w obozie Polski południowej, lecz w obozie w Kwidzynie przez 21-letniego wówczas Krzysztofa Stasiewskiego. Napisany na gorąco nazajutrz po opisanej już wielokrotnie gdzie indziej masakrze internowanych w ośrodku odosobnienia w Kwidzynie, która miała miejsce 14 sierpnia 1982 r. Epizod z lusterkiem jest autentyczny. Tekst ten umieściłem pod nazwą „Lusterko”.

Tekst zamieszczonej na końcu zbioru szopki satyrycznej p.t. „Gniazdo Wron” krążył w licznych odpisach wśród internowanych w różnych obozach. Nie jest on, według wszelkiego prawdopodobieństwa, autorstwa osoby (czy grupy osób) internowanej lecz raczej pochodzi z zewnątrz. Zamieściłem go jednak w tym zbiorze ze względu na jego satyryczny charakter, dobrze oddający nastrój tamtych czasów.

Prezentowany zbiór nie jest antologią. Może on jednak z powodzeniem stać się jej fragmentem, jeżeli takie dzieło zostanie kiedyś zrealizowane. Doskonałą okazją do tego celu byłaby któraś z okrągłych rocznic wprowadzenia stanu wojennego w Polsce.

Podziękowania

Składam przede wszystkim serdeczne podziękowania wszystkim tym kolegom z obozów internowania, którzy wpadli na pomysł i mieli potrzebę, aby swe przeżycia, przemyślenia i stany ducha utrwalić poprzez przelanie ich na papier. Dziękuję im także za to, że następnie wielkodusznie pozwolili mi odpisać swe, niejednokrotnie intymne i najskrytsze myśli dotyczące swych najbliższych.

Składam także wyrazy podziękowania tym wszystkim innym kolegom z cel więziennych, których nazwisk już nie pamiętam bądź ich nigdy nie znałem, a którzy również, znając moją kronikarską pasję, dostarczali mi swoje lub cudze zapiski do przepisania.

Na szczególne podziękowanie zasługuje Janek Paczocha, współwięzień z obozów w Zabrzu-Zaborzu i Uhercach, późniejszy pierwszy solidarnościowy prezydent miasta Bytom a następnie Prezes Głównego Urzędu Ceł w Warszawie. Robił on systematyczną kwerendę wśród internowanych i dostarczał mi ich twórczość do przepisania. Bez jego pomocy zadanie jakie sobie wyznaczyłem byłoby o wiele trudniejsze.

Dziękuję także Krzysztofowi Stasiewskiemu, najmłodszemu internowanemu z Wielkopolski, pomysłodawcy i autorowi pierwszej polskiej witryny internetowej (już nieczynnej http://www.internowani.webpark.pl), poświęconej losom i pamiątkom po uwięzionych w stanie wojennym działaczach opozycji demokratycznej. To dzięki niemu, odnalazłszy swe nazwisko na jego stronie internetowej, wpadłem na pomysł, aby rękopisy poezji obozowych będących w moim posiadaniu przepisać na komputerze i oddawszy do publikacji, podzielić się nimi z szerszym kręgiem zainteresowanych.

Osobne podziękowania należą się mej żonie Helenie. Podczas więziennych widzeń przekazywałem jej po kryjomu pliki przepisanych kartek, które ona następnie wynosiła schowane pod bluzką. Gdyby nie jej odwaga i poświęcenie, ten zbiór nigdy nie ujrzałby światła dziennego.

Apel redaktora

Proszę wszystkich, którzy są rzeczywistymi autorami zamieszczonych tu pozycji, aby w wolnej Polsce, gdy słowo nie jest już cenzurowane i nie grożą za nie represje, jeżeli uznają to za celowe, podali mi swe imiona, nazwiska oraz miejsce i datę powstania tekstu. Będę dzięki temu mógł uzupełnić niniejszy wybór o te dane i umieścić nazwisko autora odnośnego tekstu.

Wacław Mauberg ( wacmarg@interia.pl )

Spis treści

1. Nasze dzieci 2. Ostrzeżenie 3. Zza krat 4. Marsz ekstremy 5. Polska Pieta 6. Modlitwa internowanych 7. Wrona 8. Ballada o internowanym 9. Rok 1982 10. Pieśń internowanych 11. Nie sam 12. Dlaczego? 13. Kwiat 14. Życie 15. Zamknięty krąg 16. Zima 17. Modlitwa Lecha Wałęsy 18. Lulajże Jezuniu 19. Przybieżeli 20. Wśród nocnej ciszy 21. Pójdźmy wszyscy 22. Ostatnia szychta 23. Reduta śląska 24. Pamięci siedmiu z Wujka 25. Hymn Solidarności 26. Nasz rachunek 27. Zabrze-Zaborze 28. On już do wojska nie wrócił 29. Nie oddamy 30. Zomotywa 31. Dziwny to kraj 32. Kajdany

33. Gdy noc zapadła 34. Gdy naród 35. ZOMO – blues 36. Dylemat 37. Trzynastego grudnia (1) 38. Trzynastego grudnia (2) 39. Trzynastego grudnia (3) 40. Trzynastego grudnia (4) 41. Opowieść dziewczyny 42. Uwierzyć w siebie 43. Co cesarskie oddać cesarzowi 44. Polsko, Polsko, drut na rękach 45. Urodziny 46. Posłanie 47. Myśl 48. Mury 49. Wiosenne kwiaty 50. Sens życia 51. Dramat 52. Ptaki 53. Cela 54. Dom bez fundamentów 55. Przyroda 56. Nim nadejdzie 57. Bezmózgowcy 58. Gady 59. Dzień prawdy 60. Czas rozrachunku 61. Zaczarowane miasto 62. Sen 63. Nienawiść i pieśń 64. Dla dzieci

65. Droga Odysa 66. Żółw 67. Zomowiec 68. Gryps 69. Do Ciebie, kolego 70. Oczekiwanie 71. Śpij, dziecino 72. Na święto kobiet 73. Kobietom internowanych 74. Jeszcze nienarodzonemu 75. Robotnicy 76. Internowani za Solidarność 77. Brygadzista Albin 78. Hej, dziewczyno 79. Wyrwani 80. Mordercy 81. Sejm się bawi 82. Chude lata 83. U tych panów 84. Życzenia Wielkanocne 85. Kolczaste druty 86. Do generała 87. Wyznanie 88. Nie chcemy komuny 89. Siekiera, motyka 90. Pole chwały 91. Ocalenie Ojczyzny 92. Bohater 93. Uherce 94. Wronia logika 95. Lusterko 96. Szopka satyryczna

1. Nasze dzieci (KWMO-Kce, 19 grudzień 1981) Nasze dzieci, nasze dzieci, Pamiętajcie ojców rację I nie dajcie wydrzeć sobie Wywalczoną demokrację. Nasze dzieci, nasze dzieci, Pamiętajcie ojców ranę I ten widok kiedy przyszła Do was matka zapłakana. Nasze dzieci, nasze dzieci, Zza krat patrzą oczy smutne. To bolszewik znów zadaje Tortury nam przeokrutne. Nasze dzieci, nasze dzieci, Czas do własnej już obrony. Czas przywrócić białym orłom Złotem lśniące ich korony. Nasze dzieci, nasze dzieci, Ojciec wasz zza krat was woła Aby słowa tego krzyku Rozbrzmiewały dookoła. Dzieci polskie, polskie dzieci Może ojca nie ujrzycie, Lecz w pamięci zachowajcie Jego ciężkie, krwawe życie.

2. Ostrzeżenie (KWMO-Kce, 21 grudzień 1981) W oczekiwaniu na niewiadomą, Zamknięci w więziennej celi, Pozostają sam na sam z sobą Aresztanci grudniowej niedzieli. Myślą o miesiącach minionych, O Polsce, Polakach i świecie. Za fałsz komunistów obwinionych Zamknięto ich, bez wieści o świecie. Gdybyście znali, rodacy kochani, Serca i myśli tych młodych ludzi, Którzy za prawdę zostali skazani Na karę, która grozę budzi. A gdy już wszyscy prawdę poznacie O tych, co patrzą zza krat, Wtedy ich słuszność uznacie, A z nią legenda pójdzie w świat. Lecz bój się, bracie, legendy fałszywej Bo gorsza ona niż kula wroga A że tworzona na drodze krzywej, Spotka się z karą samego Boga.

3. Zza krat (KWMO-Kce, 21 grudzień 1981) Chociaż jesteście daleko, To czuję was przy sobie. Odgrodzone kratą więzienną Jesteście razem obie. Ty córeczko z mamą, Ja w celi więziennej. Prześladowany myślą samą O suchym chlebie z mąki pszennej. Myśl ta żyć spokojnie nie daje, Krąży w pobliżu jak młody sokół. I dusza się tylko przed sercem kaje, Budując dla miłości cokół. A los jak gdyby igrając z nami, Nie patrząc w zapadnięte oczy, Te napełnione czystymi łzami Na próbę wystawiwszy życie, dalej kroczy. Lecz los lubi swe oblicze Zmieniać nagle, niespodzianie. I być może, że wkrótce ujrzycie Me oczy rozradowane.

4. Marsz ekstremy (KWMO-Kce, 24 grudzień 1981) Jak Wałęsa na Wybrzeżu, Jurczyk w Trzebiatowie, Jak Rulewski w swej Bydgoszczy, A Andrzej w Dąbrowie. Refr. Walcz, walcz, ekstremo Walcz o polskie racje O wolność narodu I o demokrację! Bo nie wygra wojny WRONA Gdy „brat” nie pomoże Orła nigdy nie pokona, Spraw to, Panie Boże. Refren I powstanie Polska nowa Praojców spuścizna. Zajaśnieją dumne słowa: Bóg – Honor – Ojczyzna

5. Polska Pieta (grudzień 1981) Śnieg, śnieg, śnieg, a ja Trzymam na kolanach dziecko. Zastrzelonego górnika, Zatłuczonego pałką studenta. Mam ręce pełne śmierci, Kołyszę się nad nimi. Czołem dotykam oszronionych czół, Jestem więzieniem, sama uwięziona. Jak we śnie – nie mam torebki, Gdzie moje kartki na stypę? Co ja zrobię bez pozwolenia na życie, Bez paszportu i kenkarty? Podejrzana o ostatnią wolność cierpienia Nie mam w ustach krzyku. Ani śliny, ani przekleństwa, Tylko gorzką Hostię milczenia na języku.

6. Modlitwa internowanych (grudzień 1981) Ty, któraś Boga w stajni rodziła W tę cudowną Noc Betlejemską, Panno, Matko nasza, Nadziejo Daj nam męstwo. O Wniebowzięta uproś łaskawie Wiecznej światłości tym, Którzy padli za świętą sprawę S o l i d a r n o ś c i. Któraś stała pod krzyżem Syna, Z Nim cierpiałaś i śmierć i rany. Wyproś łaskę, o Boleściwa Dla wszystkich bitych pałkami. Panno bez zmazy, któraś z radością Przyjęła los Swój. Wskaż jak darować winy, urazy I żyć miłością.

7. Wrona (grudzień 1981) Jesień jeszcze nie skończona, Przyleciała nagle wrona. Cały kraj pokryła cieniem, Wykrakała nam więzienie. Refr. Kra, kra, kra Wronisko latało A SB szalało Kra, kra, kra, kra W kryminale dziś siedzimy, Lecz się wrony nie boimy. Kiedy wiosną lody spłyną, Rozprawimy się z ptaszyną. Refren Z kryminału gdy wyjdziemy, Wtedy wronę zatłuczemy. Wyskubiemy pióra czarne, Bo ptaszysko to koszmarne. Refren Choć nam posiwieją skronie, Wytłuczemy jaja wronie. Żeby się nie odrodziła, Więcej Polski nie gnębiła. Refren Idzie wiosna, kry spływają, Esbecy wyjścia szukają. Lecz szukają go na darmo, Górą będzie SOLIDARNOŚĆ. Tra tata wronisko przegrane Orzeł znowu panem Tra ta ta ta ta.

8. Ballada o internowanym (grudzień 1981) Jeszcze nim ranne wstały zorze, Spałeś w łóżeczku, mój ty niebożę. Lecz błogi sen twój długo nie miał trwać Z pod znaku MO po cię przyszła brać. A gdy już oczy przetarłeś zdumiony Rozmowa krótka – stan wojny jest ogłoszony. Jesteś element, ekstrem i mimo zdumienia Dla wyższych racji pójdziesz do więzienia. Złudzenia twe prysły i prysło olśnienie Gdy ci kazano opróżnić kieszenie, Zdjąć pasek, sznurowadła i bez ceregieli Kopniakiem w tyłek wrzucono do celi. Myśli tysiące krążą ci po głowie Lecz kto ci chociaż na jedno odpowie: Czym zasłużyłeś na los tak niegodny, Dlaczego i komu byłeś niewygodny? Rano już słyszysz treść komunikatów Apeluje premier do braci Polaków O pracę spokój i o zrozumienie A sam nowymi ludźmi zapełnia więzienie. Różnych rzeczy w swym życiu dokonałeś Różne grasz role lub wcześniej różne grałeś. Raz byłeś przegrany, to znowu wygrany Ale nigdy nie byłeś jak dziś – internowany. Zupę i czarną kawę dadzą na śniadanie Na obiad zaś groch – beton, który w gardle stanie. Humor ci dopisuje, choć wieści złowieszcze Dochodzą do cię, lecz całej prawdy nie znasz jeszcze. Naród się buntuje przeciw samowoli Panom generałom nie da się zniewolić. Broni demokracji, broni swoich ludzi Broni praw związkowych wywalczonych w trudzie. Pamiętaj internowany o swojej załodze O ludziach, co ryzykują dla cię zdrowiem. A gdy będziesz już wolny, to w wolności dobie, Pomyśl wtedy o nich, jak oni o tobie.

9. Rok 1982 (KWMO-Kce, 1 styczeń 1982) Dziś się rozpoczął Rok nowy, szczególny. Z zamętu jeszcze nie wypoczął Nasz kraj ojczysty, wspólny. Nie wiem, czy o tym wiecie, Że w roku tym rocznica: Obchodzimy Jasnogórskiej 600-lecie Niech więc na Jej chwałę pali się gromnica. Rok ten tez inne ma oblicze – Dla polskich rodzin nieszczęście. Palą się Wrony wojenne znicze Niszcząc rodzinne szczęście. Lecz miną tygodnie, może miesiące Wrócą do domu ojcowie – czy wszyscy? Przytulą do serc swe ręce drżące By niepokoje na zawsze prysły.

10. Pieśń internowanych (KWMO-Kce, 5 styczeń 1982) Ojczyzno moja miła, Rodzinna Polsko ma, Tyś pięknem swym wabiła, Jam wolność Tobie dał. Refr.: Lecz Wronę powołali Ci, którym trzeba krwi I polską krew przelali Bo mówią, żeśmy źli. O Polsko moja miła, Ojczyzno dziadków mych. Tyś wolną mi się śniła Jam leżał u stóp Twych. Refren Swe lata Ci oddali Mój ojciec, syn i brat. Lecz ZOMO ich zabrali I patrzą już zza krat Refren Nasz związek Solidarność Był kluczem do Twych drzwi Być może, że i wolność Wywalczył Polsce by

11. Nie sam (KMMO-Tychy, 7 styczeń 1982) Trzask zamykanego zamka, Cztery nieproste ściany Na środku katafalk Zbity z desek służący za łoże Na szczęście nie sam. Dwa malutkie okienka Z jednego wieje Bo niedomknięte Za to kaloryfer gorący Dobrze że nie sam. Cały apartament Mieszczący się w okrąglaku Można przez zakratowane okienka Oglądać malutki placyk Można porozmawiać Bo człowiek nie sam. W oczekiwaniu na posiłki Które są jedyną atrakcją dnia Wymieniamy między sobą Kto za co i dlaczego Bo człowiek nie sam. È

Po raz pierwszy Tak bardzo mi brak Moich najbliższych Mimo że nie sam. Żeby się dało jakoś Odwrócić kolej rzeczy. 12. Dlaczego ? (KMMO-Tychy, 7 styczeń 1982) W oczekiwaniu na nieznane Już nie tak całkiem Tym nie mniej Nie mogę znieść już Tego natłoku myśli Kłębiących się w głowie A przede wszystkim Przebijającego się Na pierwszy plan Prostego pytania: DLACZEGO ?

13. Kwiat (KWMO-Kce, 15 styczeń 1982) Ujrzałem we śnie kwiat przezroczysty, A kwiatów tych przecież nie ma. Łodygę miał silną, liście przedziwne I zapach, co kręcił wręcz w głowie. Ująłem go w dłoń, lecz był dziki strasznie, Ukłuł mnie, a bólu nie czułem wcale. W ogólnym zamęcie straciłem go z oczu, Za mgłą ujrzałem go znowu. Lecz teraz miał barwy, te barwy znajome, Te płatki, te płatki biało-czerwone. I oczy otwarłem Znów w CELI.

14. Życie (KWMO-Kce, 16 styczeń 1982) Na puszystym śniegu bawiły się dzieci. Saneczki śmigały i narty z nóżkami splątane. Ile tu życia, beztroski wspaniałej! Śnieżynki latały i bałwan zlepiony I śmiechu tyle w ogólnej zabawie. Ile tu życia, beztroski wspaniałej!

15. Zamknięty krąg (KWMO-Kce, 27 styczeń 1982) W zamkniętym schemacie myśli Poruszam się wciąż po omacku Nie mogąc znaleźć wyjścia. W zamkniętym kole powiązań. Próbuję zerwać nić, lecz wciąż nadaremnie. Bo znów te układy, grubą nicią szyte. Bo znów ta podszewka, źle podcerowana. I wszędzie bezduszność, Bezdenna głupota. I ciągle bezbronność, Bezradność, NADZIEJA.

16. Zima (KWMO-Kce, 27 styczeń 1982) Ze wszystkich pór roku Najbardziej lubię zimę. Roztacza się przed oczyma Biel iskrząca się z dala. Lekki mroźny wiatr Nadaje tajemniczego smaku Trudnego do określenia. Drzewa bogato ubrane Pod puchowym płaszczem Szczycą się swoim wdziękiem. Pod butami śnieg gada Opowiada wiersze wspaniałe. Ręce stwardniałe od zimna We wzajemnym uścisku. I ten zmarznięty czerwony nosek MOJEJ UKOCHANEJ

17. Modlitwa Lecha Wałęsy w więzieniu (styczeń 1982) Matko Boża, nie mam już tej plakietki Z twarzą Częstochowskiej Płaczącą w śniegu grudnia. Ona przeniknęła aż do wnętrza Razem z bólem, który mi zadano. Tym jednym ciosem wgnietli Cię w głąb Duszy, tam Cię znajduję, tam przypadam I tam w milczeniu czuwam, będę czuwać. Czy słyszysz? We mnie biją miliony serc, To jest nasze wołanie, póki my żyjemy. Matko Bożą, matko moja I matko naszej wspólnej matki Daj nam wielkie wytrwanie, Blask wolności i prawdy A prześladowcom naszym wybacz Kiedy my nie potrafimy

18. Lulajże Jezuniu (styczeń 1982) Lulajże Jezuniu w tę noc grudniową Przez obcych skłamaną, przez swoich zdradzoną Nie poznasz Ty Polski, taka zbolała W kolejkach milczących, w kajdanach cała. Lulajże Jezuniu nad hałd krainą Posłuchaj wdów łkania, co po Śląsku płyną Lulajże Jezuniu, lulajże lulaj A ty Go Matulu w płaczu utulaj. Czekali Cię Jezu na szychcie w sztolni Przeszyły ich kule, bo chcieli być wolni. Dziś przyszli fedrować razem do Ciebie Połam się opłatkiem z nimi tam w niebie. Wieje wiatr od morza i śniegiem zacina Stanęła przed Stocznią przy bramie Dziecina Mieliśmy dla Ciebie żłobek usłany Ale go wczoraj rozbili czołgami. Chcieliśmy Cię ogrzać i ugościć strawą Zabrało nam wszystko to wojenne prawo. Ubogie koszulki, pieluszki i chustki Czy Ci wejść pozwolą do nas bez przepustki? Może Cię wypędzą tak jak z Betlejemu? Mróz serce zaciska, gdy ma odejść Słowo Jezu, zostań z nami, umocnij nadzieję I powróć nam jeszcze godzinę sierpniową.

19. Przybieżeli (styczeń 1982) Przybieżeli do mieszkania gliniarze Rozwalili wszystkie zamki zbrodniarze. Refr. Chwała generałowi, Chwała Jaruzelskiemu, A pokój tym z KC. Wzięli ojca w samej tylko bieliźnie Zostawili przerażenie w rodzinie. Refren Jaruzelski sam ogłosił te dziwy Solidarność parła przecież do władzy. Refren Osłupieli wszyscy ludzie na świecie Nie mogli się zorientować w zamęcie. Refren A Polacy utworzyli podziemie I na wiosnę się zatroszczą o siebie. Refren

20. Wśród nocnej ciszy … (styczeń 1982) Wśród nocnej ciszy dekret wychodzi Wstańcie koledzy, bo SB chodzi Czym prędzej się ubierajcie, Żonę, dzieci pożegnajcie Zanim was skują. Przyszli, zabrali, z domu i z pracy Nim się spostrzegli bracia rodacy Jak wściekłe, jeździły wozy Zapełniały się obozy Internowanych. Nie płaczcie matki, nie płaczcie żony My mamy prawdę dla swej obrony. Przyjdzie czas, gdy prawda wróci Naród z siebie pęta zrzuci I oswobodzi!

21. Pójdźmy wszyscy … Janusz Paczocha (Zabrze-Zaborze, styczeń 1982) Pójdźmy wszyscy do sierżanta On ma w nosie komendanta Poprosimy bardzo grzecznie I wyjdziemy stąd bezpiecznie. Puść nas szefie ukochany Przez komunę oszukany Nie wierz fonii ani wizji Ni pajacom z telewizji. My jesteśmy Polakami Chcesz być wolny, to chodź z nami Wnet się krata otworzyła Ale za nią większa była.

22. Ostatnia szychta w KWK „Piast” (styczeń 1982) Wyjeżdżajcie już chłopcy od Piasta Pora chłopcy, opuścić tę dziurę Baby płaczą, napiekły wam ciasta Złota klatka uniesie was w górę. Wyjeżdżajcie, już szychta skończona Pielęgniarki, lekarze są w szatni Porozwożą was SUKI po domach Mają wszystkich, wasz szyb jest ostatni. Pan pułkownik wyciągnie sam rękę, Gdzieś w kantorku bulgoce już czajnik, Żona z Wujka ma czarną sukienkę, A poza tym jest „wreszcie normalnie”. Śpijcie w domu spokojnie do rana Nikt nie będzie się z wami targować. Jutro druga pojedzie w dół zmiana Trza fedrować, fedrować, fedrować! Ze dwunastu nie wróci górników Czterech zniknie, trzech stanie przed sądem. Trzech oplują wieczorem w Dzienniku, Dwaj są nie stąd, a reszta jest z rządem. Władza w nasze przebrana mundury I bandyci przebrani za władzę Znów na Placu Defilad u góry Na przysięgę żołnierzy prowadzą. Honor tylko jest nasz solidarny Bryłą węgla zaś polskie sumienie. Wam już czas … wyjeżdżajcie z kopalni! Wolna Polska zepchnięta w podziemie. Ład i praca i spokój na górze Pojedyncze są jeszcze przypadki … Wolny kraj! Co was trzyma w tej dziurze? Czas się zbierać, czas wracać do klatki.

23. Reduta śląska (styczeń 1982) Biegniesz z tym wózkiem naiwna dziewczyno Pod główką dziecka przemycić chcesz chleb? Dziś chleba nie wolno, dziś soli nie wolno, Dziś sól ziemi czarnej krwią wpisze się w śnieg. Stoją bez ruchu szeregi pałkarzy Nie jesteś tu pierwsza, tu takie się zna. Patrzą na ciebie z szyderstwem na twarzy, Wiedzą już, jaka powtórzy się gra. Jeeest!! Pomruk uznania przeleciał przez kaski, Mistrzostwo to efekt treningu. Pierwszy wózeczek przewrócił się zaraz, Przy drugim matka za wcześnie upadła. A ty idziesz dalej, pchasz wózek przed sobą, Pchasz wózek zalany po brzegi. I oniemiała przystajesz na chwilę Ręką chcesz otrzeć spryskaną swą twarz Ale nie zdążysz. Świst białej maczugi I silne szarpnięcie rozrywa ci płaszcz. Teraz odbędzie się stary rytuał: Na oczach górników chleb wdepcze się w śnieg. Gdzie drugi bochenek? Spod pałki wyleci Cios w brzuch mierzony, i drugi, i trzeci. Oni już wiedzą, że tam nie ma chleba, Zepsułaś im widowisko. Będą cię bili tak długo, jak trzeba. To wszystko … Cóż … nie pora zajmować się losem dziewczyny, Dziś mrozu jest tylko trzy stopnie. Córeczkę wzięły już inne kobiety. A ona? Najwyżej przemoknie. Na placu przed bramą zamkniętą na spaw Batalion panterek, muskułów i tarcz. Broń prezentuje tu przemoc i pycha, Szczęknęły przyłbice, na wskroś przeszło grozą. To szkoła janczarów pod trwałą narkozą Pogardy dla ludzi w roboczych drelichach. To szkoła pospiesznego poprawiania rasy: Synowie niewolników będą wnet panami. Dziś przyjechali z długimi pałkami Wbić pod ziemię lub w ziemię robotnicze masy. Tu helikopter! Tu helikopter! Transmisja z robienia pokoju! Pod bramą skupiła się nasza drużyna I czeka na rozkaz do boju. Sprawdzanie osprzętu do siania paniki, Są dwie dyskoteki, będą puszczać jazz. W odwodzie pięć czołgów rozgrzewa silniki, A my rebeliantów wzruszymy do łez. Wszystko gotowe, więc w imię wszechwrony Czas poloneza zacząć, panowie. Taniec z pałkami, dostojny, chodzony. Taniec z hełmami na głowie. I środków ostrzejszych nie trzeba unikać Tamci i tak pożyją niedługo. Czterdzieści trzy lata – i nie ma górnika A póki jest – ma być tylko sługą. È

Stałem na straży pomiędzy torami Gdy zaczął się atak czołgowy. Do chwili ostatniej nie mogłem uwierzyć, Że polskie wojsko, z polskimi orłami Do polskiej kopalni przyjedzie. By imię zniesławić, by honor zastawić, A kraj w ruinie pogrążyć. Boże!! Ja mogłem przecież w tamtym czołgu siedzieć!! Bawią się w wojnę brzuchaci dziadkowie Wysyłając na hańbę pułki i dywizje. Tak jest ! … telu …wniku ! Rozkaz ! … telu … rale! Wysuwają się piersi po nowe medale, Emerytura blisko, przyda się Virtuti. Ale z kim tu walczyć, skoro dookoła Same przyjacioły i serdeczne druhy? A poza tym – do czego nadaje się armia, Której uzbrojenie pamięta w większości Czas zimnej wojny i Czerwiec w Poznaniu? Od trzynastu lat słabnie gotowość bojowa, Rośnie dyscyplina ślepego posłuszeństwa, A sprzęt może służyć tylko do straszenia. Straszą więc czołgi – atrapy, transportery – widma, Samoloty myśliwskie – latające trumny. Możesz być, generale, z takiej armii dumny! Nie broni ona wprawdzie narodu przed wrogiem, Za to ciebie i WRON-ę chroni przed narodem! Stałem zdrętwiały jak parkan łamali, Stałem zdrętwiały jak gazy rzucali. Stałem jeszcze wtedy, gdy główny herszt ZOMO Dziękował żołnierzom za braterską pomoc. Bywają sny przeraźliwe, gdy człek osaczony Ręką nie ruszy ni nogą, nawet nie zawoła. Jedno tylko może zrobić dla swojej obrony OBUDZIĆ się! Czekałem na cud przebudzenia Patrząc na wszystko, nie widząc niczego. Godziny mijały niczym okamgnienie, Cud nie nadchodził. Była chwila ciszy. Właśnie odwieziono Ostatnich zomowców rannych w czasie walki. Na śniegu pod płotem Zabici górnicy leżeli pokotem. Mrozu wielkiego nie było. Pamiętam, że słońce wtedy zaświeciło. Plac był śnieżnobiały, gdzieniegdzie czerwony, Ramy wyznaczały czarne bataliony, Komplet barw narodowych na dziesięciolecie. Patrzałem na to długo, pełniąc śnioną wartę. Wtem z brunatnej obroży, jak psy nienażarte Wyrwały się ku mnie cztery czarne cienie. Jeszcze wtedy wierzyłem, że to widowisko Rozgrywa się w jakiejś nierealnej scenie. Nie drgnąłem nawet, gdy byli już blisko I nikt nie wyglądał na dwudziestolatka. I na kostiumy zwróciłem uwagę, Że były nakrapiane czarnymi pałkami. A jeden miał chyba podeszwy białe. Więcej już nic nie widziałem ……

24. Pamięci siedmiu z Wujka (styczeń 1982) Przyszli nocą w uśpiony dom, Zbierali nas chyłkiem, jak zbóje. Drzwi zamknięte otwierał łom - Idą, idą pancry na Wujek. A gdy opadł strach i gniew, Jeden wybór: kopalnia strajkuje, Choć staniała bardzo nasza krew - Idą, idą pancry na Wujek. W tłum przy bramie, do matek i żon Z płacht na murach klejonych – zlatuje Czarną treścią komunikat WRON - Idą, idą pancry na Wujek. Kilof i łańcuch ściska nasza dłoń, Wózków rząd bieg czołgów wstrzymuje. Milicjanci repetują broń - Idą, idą pancry na Wujek. Płoną już znicze ku zabitych chwale. To, co runęło – któż odbuduje? Gdzie twe czyste ręce, generale? Idą, idą pancry na Wujek.

25. Hymn Solidarności (styczeń 1982) Solidarni, nasz jest ten dzień A jutro jest nieznane. Lecz róbmy tak jak gdyby był nasz wiek Pod wolny kraj spokojnie kładź fundament Solidarni, nasz jest ten dzień Połączmy się, bo jeden jest nasz cel. A jeśli ktoś nasz polski dom zapali To każdy z nas gotowy musi być. Bo lepiej byśmy stojąc umierali Niż klęcząc na kolanach mieli żyć.

26. Nasz rachunek (styczeń 1982) Nędza się sroży, naród głoduje Milicja strzeże, partia kieruje. Powstała władzy elita nowa Arystokracja pseudoludowa. Za akselbanty, stroje i bale Trzeba zapłacić, generale Na nic wezwania, na nic żądania Dla usunięcia jakiegoś drania. I choćby naród stanął na głowie Rząd się za Hebdą przecież opowie. Na nic ordery twe i medale Gdy przyjdzie płacić, generale. Pałki pretorian, hordy najmitów W szyku bojowym na robotników Pałki i czołgi, choćby katiusze Aby utrzymać bratnie sojusze. Za sierot płacz, za matek żale Przyjdzie zapłacić, generale. Skosiły kule siedmiu górników Z rozkazu partii, z woli kacyków. Przelał się wreszcie puchar goryczy Na obietnice nie będziem liczyć. Wojenny stan nie będzie stale Pamiętaj o tym, generale. Naród wystawi wreszcie rachunek Za każde draństwo i za rabunek. Skończy się partii przewodnia rola Taka jest nasza Polaków wola. I choćbyś w Moskwie zamieszkał stale I tak znajdziemy cię, generale.

27. Zabrze-Zaborze (Zabrze-Zaborze, styczeń 1982) Zaborze – to skazańców nuta Zaborze – to więzionych los Zaborze – to związkowców buta Zaborze – to ekstremy głos Refr. My, internowani, w Zabrzu zatrzymani. Na stos rzuciliśmy Swój życia los, na sto, na stos. Mówili, żeśmy stumanieni Nie wierząc w to, że chcieć to móc. Lecz trwaliśmy osamotnieni A przeciw nam był Albin Buc. Refren Nie chcemy dziś od was uznania Ni waszych łez, ni waszych słów. Skończyły się dni kołatania Do pustych serc, do ciemnych głów. Refren.

28. On już do wojska nie wrócił (Zabrze-Zaborze, styczeń 1982) Nad miastem Zabrze-Zaborze Gdzie głos gitary rozbrzmiewa, Tam młodzian skuty w kajdany Z żalu, tęsknoty tak śpiewa: Poznałem w życiu dziewczynę Dla której żyć tylko chciałem, Wierzyłem w szczęście jedyne Lecz teraz się przekonałem, Że każda dziewczyna kocha Gdy tulisz ją w swych ramionach. Och Boże, nie daj więzienia Wtedy twa miłość skończona. Mateńko moja, nie szlochaj Żem ja twe dziecię jedyne. W Zabrzu, w ciężkim obozie Z żalu, tęsknoty tu ginę. Niech właśnie moja piosenka Poruszy serca z kamienia. Ja śpiewam dla zakochanych, Którzy nie znają więzienia.

29. Nie oddamy (Zabrze-Zaborze, styczeń 1982) Nie oddamy Chinom Związku Sowieckiego Nie oddamy Pekinowi Kraju Rad. Zdrastwuj Wania, a jak przyjdzie co do czego, My czuwamy – wy możecie słodko spać. Za tym pustym stepem państwo jest ogromne, Żółty człowiek tam nachalnie ostrzy kły. Ciemną nocą wybudował wielką bombę, By czerwonym na jej widok ciekły łzy. Z Kosygina nikt nie zrobi już balona, Breżniewowi nikt nie będzie w oczy pluł. Zdrastwuj Wania, z wami przecież jest Korona, Chińskich bajek nikt nie będzie już wam snuł. Nikt nie zrobi z Moskwy pólka ryżowego I na Kremlu nikt nie będzie sake pił. Więc Rosjanie, wy nie uczcie się chińskiego, W zupełności polski język starczy wam.

30. Zomotywa Autor: Tomasz Brzęczkowski Wiersz napisany w Wigilię 1981 r. Wypuszczony w obieg z Wydawnictwa EPOKA (Stronnictwo Demokratyczne) przy ul. Hibnera 11 w Warszawie na początku stycznia 1982, w czasie strajku okupacyjnego w redakcji Kuriera Polskiego. Stoi na placu oddział milicji Silny i zwarty, pełen ambicji. Bój się milicji! Stoi i sapie, dyszy i chrzęści. Wśród łbów zakutych pały i pięści. Łup anarchistę, łup ekstremistę, łup syjonistę. Już ledwo myślą, już ledwo czują Lecz oni nigdy nie zastrajkują. Do nich działacze się przyczaili Tłuści, obłudni przewrotnie mili. Chcą na Syberii urządzić biwak. Pierwszy z nich Wojciech, drugi zaś Siwak. Trzeci Olszowski doczekał chwili Że Solidarność w łeb będą bili. Czwarty w z tej paczki, to sam Rakowski Piąty brew marszczy, to Obodowski Szósty Czyrek, uczeń Edwarda Mas robotniczych to awangarda. Wszyscy są oni zdania jednego: O sile wielkiego Związku Radzieckiego Że choćby przyszło miliard Chińczyków È

I każdy zjadłby miliard klopsików Sraliby potem przez miliard lat To nie zasraliby Kraju Rad. Nagle gwizd! Nagły świst Gazy buch! Pały w ruch! Najpierw powoli jeszcze z umiarem Ruszyła gromada zbójców ospale. Zabili siedmiu, chyba za mało Więc wali i wali pała za pałą Po głowach, po nogach i gna coraz prędzej. Górników, hutników łomocze i pędzi. I skądże to, jakże to, czemu tak gna Że wali, że bije, że strzela aż strach. To aktyw partyjny, on wprawił to w ruch To aktyw partyjny ratuje swój brzuch. To aktyw, co z biura teleksem do sztabów A sztaby rozdają już pały wśród drabów. Ci biją i walą i znów kogoś gonią. A tamci do sztabów wciąż dzwonią i dzwonią. Ach dokąd, a dokąd, a dokąd to tak Z pałami, z tarczami, przez miasto i wieś Czołgami, SKOTami zastraszyć lub zgnieść. Przerazić, zagłuszyć, zagonić do bud A potem bagnetem do kopalń i hut. Do pracy, do pracy, do pracy, do pracy I z pracy do pracy, i z pracy do pracy Do pracy i z pracy, i z pracy do pracy. O, ku***! Jak długo tak można? Rodacy!

31. Dziwny to kraj (styczeń 1982) W kraju pokrytym więzieniami zapada kolejna noc . . . Noc duszna, pełna majaków, westchnień, odległych wspomnień i rozmów, twarzy bliskich, które żyją na tle krat w oknach i ochronnych siatek. A na pryczach leżą ludzie, których jedynym przestępstwem jest miłość, oddana tej ziemi tak krwi pełnej i bólu. Dziwny to kraj, w którym więzi się jego najlepszych synów i córki i traktuje się ich jak przestępców . . . . Dziwny to kraj, w którym się tych przestępców kocha i szanuje wiedząc, że ich sny i marzenia się spełnią. W kraju pokrytym więzieniami i nadzieją już świta . . . Każdy ma prawo do szczęścia lecz nie każdy do PRAWA.

32. Kajdany (styczeń 1982) Kajdany, mury więzienia Więzienny wikt za kratami. A winą naszą jest tylko Żeśmy narodu synami. Refr. Lecz Solidarność nie umrze Lecz Solidarność nie zginie Bo Solidarność jest nasza Nie jedno przecież ma imię. To imię niepodległości To imię sprawiedliwości To imię szczęścia i dobra Dzieci i całej ludzkości. Nie płacz mój synu kochany Że ojciec twój jest więziony On siedzi tylko dlatego Byś tyś też nie był gnębiony. Refren Przez tych dla których hasła I najpiękniejsze idee Są tylko zasłoną dymną Na ich nieczyste sumienie. Refren Proszę cię synku, o jedno Przyrzeknij – kiedy dorośniesz Podejmiesz po ojcu dzieło I nigdy w walce nie spoczniesz. Refren

33. Gdy noc zapadła (na melodię „Dziś do ciebie przyjść nie mogę) (styczeń 1982) Gdy na dobre noc zapadła A była to sobota Do siedziby MKZ-tu Wpadła jakaś hołota Jak się potem okazało Była to ZOMO-wska blać Pałką bili, gaz wrzucili I zaczęli chłopców brać. Chłopcy dzielnie się bronili I gaśnice poszły w ruch ZOMO miało większą siłę W chłopcach był bojowy duch. Potem w „suki” ich wsadzili I powieźli w siną dal. Co się z nimi dzisiaj dzieje Tego nie wie nawet wiatr.

34. Gdy naród (styczeń 1982) Gdy naród do strajku przystąpił bez broni To oni tu czołgi wezwali Gdy naród już walczył bez szabel i koni To oni do ludu strzelali. Refr: Strzelajcie panowie do braci, Do matek i ojców strzelajcie. Ten naród wam kiedyś Za wszystko zapłaci Panowie to popamiętacie! Gdy naród zawołał, że żyć z czegoś trzeba, To oni tu czołgi wezwali. Gdy naród zawołał, że Związku nie sprzeda, To oni do ludzi strzelali. Refren Wstrzymajcie się bracia, żołnierze oślepli Ta walka już nie jest zabawą. Przestańcie nas straszyć czołgami, pałkami My Związku i tak nie oddamy. Refren Rozbili nasz Związek, rozbili go krwawo Wtrącili nas wszystkich w więzienia Lecz podłość i karność przeklętej tej WRONY Nadziei i prawdy nie zmienia Refren

35. ZOMO – blues (styczeń 1982) Partia Gierka nas zrodziła, własną piersią wykarmiła Nasza partia leninowska wybroniła nas od wojska By nieść pomoc społeczeństwu, by dać odpór chuligaństwu, By strzec ładu i porządku, wspierać dzieło sił rozsądku. Refr. To idzie ZOMO, ZOMO, ZOMO i śpiewa blues. Ekwipunek nasz z importu, dobre żarcie, dużo sportu. Sami chłopcy malowani, co to lubią bić pałami. Głowa tak ukształtowana, by nie kąsać swego pana. Tylko gwizdek nas porusza, a po opium śpiewa dusza. Refren Celem naszych szybkich akcji – zaplute karły reakcji. Cham i warchoł, recydywa, opozycja także bywa. Spekulanci, dysydenci i KOR-owscy wszyscy święci. Kapitału rwiemy nać, marksistowska jego mać! Refren Wszędzie pełno jest roboty, zdobyć trzeba bramy, płoty. Trzeba złożyć dowód męstwa zdrowej części społeczeństwa. Przetrącając co dzień kości ekstremie z Solidarności. Bo służymy dzielnie Patrii my, bijące serce partii. Refren.

36. Dylemat (styczeń 1982) Znowu przed dylematem stoisz. Jaką iść chcesz drogą? Powiedzieć się boisz. Tych, co po raz wtóry cię okłamali, Czy masz zamiar ich słuchać dalej? Sięgnij rozumem w głąb serca swego Wydobądź to, co zdołałeś w sobie ocalić. Na Boga! Narodzie polski! Nie daj się nadal tumanić! Coś jeszcze zostało w tobie, Nie wszystko co ludzkie, zdołali zabić. Ocal to, co w tobie doskonałe Prawo do życia, do ludzkiej godności, Prawo do równości i sprawiedliwości, Do wyboru wiary prawo. Z racji przypisanego ci miejsca w przyrodzie, Z racji że człowiekiem się rodzisz Wolnym być musisz i wolne dzieci płodzić! Jak długo będziesz się z tym godził, Aby to co twoje z trudem wypracowane, Ze stołu twojego było zabierane, A na ich stołach bezkarnie podawane? Czy serce o los dzieci twych cię nie boli? Czy chcesz, aby tak jak ty żyły w niewoli? Narodzie, nie brakło ci chyba odwagi. Dość, powiedzieć musisz, dość zniewagi! Racje stanu twego muszą być szanowane, Odebrać musisz to, co zostało ci zabrane.

37. Trzynastego grudnia (1) Bogdan Drągowski oraz inni NN. (Areszt śledczy KWMO-Kce – cela Nr 9, styczeń 1982) Trzynastego grudnia roku pamiętnego Wylęgła się WRON-a z jaja moskiewskiego. Rozpostarła skrzydła od Gdańska po Kraków Wsadziła za kraty niewinnych Polaków. Rozpostarła skrzydła i klepie slogany Aż otworzył oczy naród oszukany. Niewinni Polacy w więzieniach spoczęli Gdy się o swój honor wreszcie upomnieli. Że strzelać nie będzie, WRON-a obiecała Tymczasem na Śląsku znów się krew polała. Polacy, rodacy, nie dajcie się znęcić Trzeba będzie wreszcie WRON-ie łeb ukręcić. Śpiewa cała Polska, śpiewa naród cały By się WRON-ie z dupy pióra posypały. È

Bracia, siostry Polki, wspierajcie kwiat cały Zamknięty w więzieniach dla internowanych. Przyjdzie dzień tryumfu, gdy Bóg tak osądzi, W kraju uciśnionym naród będzie rządził. Odpłaci za krzywdy i za krew przelaną Za krzyk żon i dzieci, za Polskę sprzedaną. Nie martwcie się ludzie, prawda nie utonie Gdyż przeklętą WRON-ę Solidarność wchłonie. Orłowi założy na głowę koronę I zniszczy na wieki bolszewicką WRON-ę. Tobie generale, za twe ciężkie zbrodnie Ściągniemy ci z dupy generalskie spodnie. Ściągniemy ci spodnie, dupę obijemy Takich generałów więcej mieć nie chcemy.

38. Trzynastego grudnia (2) (ciąg dalszy, Zabrze-Zaborze, luty 1982) Trzynastego grudnia roku pamiętnego Wzięła nas milicja z domu rodzinnego. Płacze żona, dzieci – co wy to robicie Gdzie wy mi bandyci męża prowadzicie? Nie płacz żono, nie płacz, niedługo posiedzę Jeśli nie pojadę na białe niedźwiedzie. Walczyłem o prawdę, za nami jest masa, Upomni się o nas robotnicza klasa. Robotnicza klasa oraz naród cały Prawda dziś zwycięży, choćby działa grzmiały. Strajkują załogi, partii nie do śmiechu, Nie pokonasz prawdy, siepaczu Wojciechu. Jesteśmy w niewoli na mocy dekretu Na życzenie Moskwy i władzy Sowietów. Kamaryla władzy, ciągnięta na sznurku, Nie potrafi rządzić na własnym podwórku Kryzys gospodarczy zrobiła nam klika, Która z tych foteli pomału umyka. Zrobili miliony na naszej harówce Wtedy gdy robotnik ciułał po złotówce. È

Wszyscy prominenci przebrali już miarę Muszą w końcu ponieść zasłużoną karę. Za nasze udręki, za nasze cierpienia, Dostaję od władzy glejt odosobnienia. Władze dbają o to, by w warunkach wojny Nie zrobił im krzywdy ten naród spokojny. Ale doczekamy tych czasów pomału Gdy naród powoła sądy, trybunały. Odpowiedzą oni za spełnione zbrodnie Wtedy będzie w Polsce cicho i spokojnie. Cały naród polski i wszyscy rodacy Zaniechają strajków i chwycą się pracy. Wykrzykniemy wszyscy: nad marnością marność Niech działa dla dobra wszystkich Solidarność. Choć dzisiaj te słowa tamują nam kraty, Sprawiedliwość będzie w tym kraju, nie kraty. Na bezbronną ludność skierowano działa Aby władzę trzymać mogła garstka mała. Ale wkrótce będzie to już akt ostatni, Naród się połączy w cały związek bratni.

39. Trzynastego grudnia (3) (ciąg dalszy, Kokotek, marzec 1982) Wojennego stanu trzeci miesiąc mamy Lecz naszego Związku nigdy nie poddamy. Choć Rada Ministrów już rzuciła kości Chcąc rozbić na branże ruch „Solidarności”. W regionie Zagłębia Śląsko-Dąbrowskiego Więzi się działaczy ruchu społecznego. Część internowanych ma już „ersatz” wczasy Gdyż ich przewieziono w lublinieckie lasy. Hotel Silesiana w Lublińcu-Kokotku Taki napis wisi na naszym Ośrodku. Niech ten napis jednak turysty nie nęci Bo jesteśmy tutaj w pokojach zamknięci. Cały teren lasu siatką ogrodzony To obiekt wojskowy – obcym wstęp wzbroniony. Rozstawione warty i w dzień i o zmroku Odległość nie większa niż dziesięciu kroków. È

Warty posiadają radiotelefony Hotel turystyczny jest dobrze strzeżony. Dla lepszej ochrony są psy na etacie O ucieczce nawet nie pomyślisz bracie. Początkowo lasu ZOMO pilnowało Teraz wartowanie WOP-owi oddało. Całe zarządzanie we wnętrzu budynku Prowadzi Bezpieka w więziennym ordynku. Po latach roboty, po trudzie i znoju, Korzystamy wreszcie z dobrodziejstw ustroju. Po dwóch na pokoju i miękkie tapczany, Narzekają jeszcze na swój los zasrany. Godzinne spacery, wypoczynku kupa, A nas od siedzenia boli często dupa. Śpiewajmy więc razem, bo nam to nie szkodzi Niech nam żyje Polska, jeszcze się odrodzi!

40. Trzynastego grudnia (4) (ciąg dalszy, Uherce, kwiecień 1982) Nadchodzi już wiosna ponura i głucha, Niechaj każdy Polak ballady wysłucha. Gdyż są w niej zawarte bez cenzury treści To, czego w gazecie Urban nie zamieści. Bo jak Polska długa, długa i szeroka Traktuj informację z przymrużeniem oka. Ona stan wojenny jak dobro traktuje Gdy od władz centralnych smrodem zalatuje. Dobrała się władza chyba w maku korcu, Bazując dekrety na sowieckim wzorcu. Z którego od dawna prawda ta wynika, Że narodem rządzi Krasnej Armii klika. A sam Jaruzelski taką Polskę robi, Aby naród milczał, jak niewolnik Tobby. Chce ludzi przemienić w stumanioną kupę, Liżąc Breżniewowi jego tłustą dupę. Utarło się hasło i jest u nas w modzie, Że Polak jest mądry dopiero po szkodzie. Gdy przegramy teraz batalię związkową, Skończymy na zawsze z sierpniową odnową. Nastaną niebawem bardzo trudne lata, Bo chcą nas zapędzić wprost pod topór kata. Lecz ich zamierzenia spalą na panewce, Zjednoczy się naród, jak światło w soczewce. I promieniem jasnym przepali okowy, Nasz los kajdaniarski i pęta odnowy. Nie damy się wpędzić w tę ślepą uliczkę Uniknąć musimy krat, kajdan i stryczka. Takie losy właśnie partia nam gotuje Gdy tezy o związkach prasa publikuje. Program ten wynika z wojny konieczności, A zamiarem jest rozbić ruch Solidarności. È

Nie dajmy się rozbić na branże i grupy, Bo byłby to związek po prostu do dupy. A jak nam wiadomo, siła jest w jedności, Taki dziś być musi ruch Solidarności. Kto robi inaczej – jak mu partia każe – Ten ci jest Polakiem w współczesnym wymiarze. Trzeba nam jedności i porozumienia Ale nie przez kraty i cele więzienia Nasze zaufanie władza już straciła Bowiem zapomniała, że w narodzie siła. Siłę i rozsądek i życie w godności Zapewni nam tylko ruch Solidarności. Patrząc na to z bliska, co się u nas dzieje, Mamy powód płakać, gdy świat się z nas śmieje. Wciąż mamy stan wojny, kolejki i bony To jest czas refleksji, to czas nie stracony. Może braknąć chleba i przyjść większa bieda, To i tak robotnik załamać się nie da. Przeciw narodowi tę wojnę wydano, Lecz ducha jedności w nim nie załamano. Chcąc ratować partię z upadku groźnego Posłuchano władzy Związku Sowieckiego. Doraźne zabiegi nie wiele im dały A wrogowie ludu w KC pozostały. Wprowadzają nam tu system goebbelsowski, Któremu przewodzi sekretarz Olszowski. Jest on weteranem walk z robotnikami Których propagandą nieprawdziwą mami. Że Polska jest Polską, że nie braknie chleba, Że nam Peperowcy przychylają nieba. A prawda jest taka niniejszej ballady, Że pod ich rządami zeszliśmy na dziady.

41. Opowieść dziewczyny (styczeń 1982) Opowiadała mi moja luba raz dziewczyna: Dlaczego ty nie przypominasz mi wcale Lenina? Refr: A ty maszeruj, maszeruj i głośno krzycz: Niech żyje nam Wołodia Iljicz! Dziś w telewizji występuje zespół „Nowi” Z całym programem poświęconym Leninowi. Refren Dziś wszystkie kwiaty, wszystkie zioła, drzewa, Cała przyroda o Leninie dzisiaj śpiewa. Refren Gdy ci się rano nie chce z łóżka podnieść dupska, Przypomnij sobie, jak walczyła Nadia Krupska. Refren Dziś w Poroninie żyje jeszcze taki baca, Co Leninowi mlekiem leczył zsiadłym kaca. Refren

42. Uwierzyć w siebie (styczeń 1982) Terrorem gnębiony, bezprawiem rządzony, Na kolana przed ołtarzem czerwonych rzucony, Wyprostuj kolana, wstań na nogi, Narodzie. Im takiego hołdu oddawać się nie godzi! Takim narodem chętnie by cię widzieli Bez wiary w siebie, bez żadnej nadziei, Pozbawionych prawa, czci i wiary, Dla czerwonej idei oddanych bez miary. Nie możesz przecież mylić ołtarzy, Bóg na to rozumem cię obdarzył. Boże, dopomóż tym co zwątpili, Aby w Ciebie i siebie uwierzyli.

43. Co cesarskie oddać cesarzowi (styczeń 1982) Co cesarskie oddać cesarzowi! Władza w Polsce do ludu należy. Niech w końcu ten lud o niej stanowi! Panowie generałowie, o to nam właśnie chodzi! Władzę w nasze ręce oddać musicie, Słowem „odnowa” nas nie otumanicie. Świetlaną przyszłość wyście nam już obiecywali Nawet drugą Polskę żeście budowali Co pokolenie zaczynać od nowa nie zamierzamy Polska to nie klocki do domków budowy. Sprawowanie władzy nie dziecinna zabawa, Dla narodu polskiego wielka i ważna to sprawa. Ani drugiej, ni trzeciej odnowy nie zamierzamy, Co zbudujemy, to naszym dzieciom oddamy. Tę, cośmy od przodków w spadku dostali, Tę Polskę, naszą wspólną, będziemy budowali. 44. Polsko, Polsko, drut na rękach (styczeń 1982) I cóż byłby to za naród Co wbrew ojców swoich chwale Dałby się załamać strachem Jaruzelski generale? Społeczeństwa nie oszukasz Telewizją, radiem, prasą I sztandarów nam nie zbrukasz Nasza Polska nie jest waszą! Refr. Polsko, Polsko, drut na rękach Polsko, Polsko, z gipsem w ustach A na oczy kiedy, klękasz Telewizji brudna chusta. È

To nie folwark sekretarzy To nie wasze są fabryki Choć tak bardzo wam się marzy Stalinizmu naród dziki. Znowu dzieciom kłamać w szkole Oszukiwać w pracy, w domu. Chwastem niech zarasta pole Niepodległość? Po co? Komu? Refren Chcecie krwawo – czarne WRON-y Zsyłać naród nasz do tiurmy Ludzi mordować bezbronnych, Wolność wiekiem nakryć trumny. Chcecie zabić Solidarność Sowieckie włożyć kajdany Cierniową koronę nową Na jej świeże włożyć rany. Refren Zakneblować teatr, prasę W areszt zmienić polskie domy W łagry zaś fabryki nasze A ojczyznę w grób czerwony. Bohaterów w jednej liście Umieszczacie z bandytami Chrystus także był w asyście Krzyżowany wraz z łotrami. Żołnierzu uczciwy, młody Któż ci hańbę tę zapłaci Z milicjantem żeś w zawody Zgnoił swoich własnych braci. Refren

45. Urodziny (KWMO-Kce, 1 luty 1982) Bardzo mi brak Ciebie, Moja ukochana. Twych ust słodyczy miodu, Miłego całowania. Tych oczu niebieściutkich, Głębokich jak morze. Piersi miękkich jak gąbka, O kształcie piłeczki. Czarnych włosów splątania, Drżenia ciała całego. I w zapale miłości Oddechu spiesznego. Ciepła rąk Twoich Splecionych na mej szyi. Tak bardzo brak mi dzisiaj, Tak chciałbym być dziś z tobą, Bo dziś Twe URODZINY.

46. Posłanie (Strzelce Opolskie, 5 luty 1982) Pozostałyście z mamą obie Zdane na losu powiew. W trwodze drżąc ku sobie, Nadsłuchujecie szumu drzew. I cóż takiego one wam mówią? O czym wiatry świszczą? Jakiego to ptaka skrzydła szumią? Jaki los wam obwieszczą? Zabrany od was Gdy noc zapadała, Myśl swoją słałem do was Gdy niedola gnała. Lecz teraz, choć zamknięty, Czuję się naprawdę wolny A mając Maryi obrazek święty, Kieruję ku Niej za was modły.

47. Myśl (Strzelce Opolskie, 7 luty 1982) Siedzę tak w celi Wpatrzony w sufit biały. I myślę o minionej niedzieli I o kraju całym. Myślę o żonie i córce kochanej, Pozostawionej wolności. Myślę o męce w celi poznanej I o minionej radości. Czy będę potrafił się jeszcze radować? Czy będę potrafił znów kochać? I czy potrafię kogoś szanować? I kwiat wiosenny, czy będę wąchać? Na te pytania odpowiedź wykrętna, Lecz myśl szalona i opętana Powraca do mnie, jak natrętna. I ogarnia mnie rozpacz, już znana.

48. Mury (Strzelce Opolskie, 7 luty 1982) Weź matko na ręce Swą córeczkę i syna. I pokaż im mury więzienne I powiedz, kto tam przebywa. Naucz ich matko, prawdziwej historii O tych co cierpieć muszą, opowiedz. O tych, co siedzą w sowieckiej niedoli, O nich swym dzieciom opowiedz. I ty, marynarzu, spójrz na zarys lądu I ty, z góry spojrzyj, lotniku. Wspomnijcie tych, których się boją jak trądu I poległych na Śląsku górników. A gdy ci przyjdzie kraj opuścić I łza po policzku ci spłynie I gdy ci przyjdzie motor zapuścić, Pomyśl.... za murami nam życie płynie

49. Wiosenne kwiaty (Strzelce Opolskie, 9 luty 1982) Kwiaty, jakżeż pięknie one wyglądają: Goździki, narcyzy, bratki, tulipany. Wszystkie się ku mnie pochylają, A każdy bukiet w asparagus przybrany. Wiesz? Piękny to byłby widok Cieszyłby oczy zmęczone Gdyby tuż obok . . . . . Nie były dusze więzione. A te kwiaty, to kwiaty więzienne Z widokówek na ściany klejone I choć mają szaty odświętne To odpychają oczy rozmarzone. Ech, gdybyż tak można Kwiatami tymi . . . . . Ach! Czy to myśl zbożna? Ale – gdyby tak… kraty otworzyć nimi?

50. Sens życia (Jastrzębie-Szeroka, 10 luty 1982) Przebyłem daleką drogę, Od niebytu po absolut włącznie. Obejrzałem tysiące obrazów, Na jawie i we śnie. Odwiedziłem stare zakątki, Zmurszałe przez wieki całe. Zobaczyłem przeróżnych ludzi, Myślących i nie myślących wcale. Stykałem się z głupotą, Z mądrością toczyłem dysputy. Widziałem na własne oczy, Okrucieństwo i miłość wspaniałą. I nie wiem dlaczego nadal, Próbuję odszukać SENS ŻYCIA

51. Dramat (Jastrzębie-Szeroka, 10 luty 1982) Jak zawieszony w próżni Odczuwam życia swój dramat, Przebiegam myślami spraw wiele. Moralnie uduchowiony, Czuję się sędzią Swojego postępowania. Rozpatruję wszystkie Złe i dobre uczynki. Nie mogę zrozumieć Logiki tego świata, Niszczącego co dobre, Zło zostawiające. I odnajduję szczęście W dzieciństwie wspaniałym. Lecz te lata nie wrócą już wcale!

52. Ptaki (Strzelce Opolskie, 11 luty 1982) Hen, w podniebnych przestworzach, Na tle błękitnego nieba, Śmigają w swym locie kuszącym Ptaki – w poszukiwaniu chleba. I pewnie głodne są, Ale czy to oznacza Rzeczywistość nieszczęśliwą Co w ich życie wkracza? O nie! Choć ich żołądki puste, Wolnymi się czują. I gdy nawet widzą władców pyski tłuste, To swą swobodę twardym życiem kują. Co dalej? Czy mówić trzeba? Czyż nie takie jest życie twoje? Poszukajcie kawałka chleba, Choć z dala od ojczyzny swojej. Więc spójrz na jaskółki i bociany, Choć odlatują w swym locie zawiłym. Czyż nie jest ci to widok znany? I czy możesz rzec, że Ojczyznę zdradziły?

53. Cela (Strzelce Opolskie, 11 luty 1982) Maleńka jest moja cela, Dwa na dwa i pół metra. Cztery prycze jedna nad drugą, Klozet, szafka i umywalka. A naprzeciw jest małe, Z dwóch części utworzone, Okno zakratowane co patrzy Na pole spacerowe. Plac ten jest ogrodzony, Zresztą jak wszystko inne, Siatką z drutem kolczastym Za którym mury są zimne. A co za tymi murami? Wiecie to przecież sami! Kraj, co pod wroga butem Męczony, zakuty w kajdany. Ale dochodzą mnie słuchy O hasłach hardych i śmiałych. O tym, że naród nie głuchy Na pieśń zza murów białych. Polacy, moi rodacy Spójrzcie na moje dłonie Będzie znów wolność i radość, Niech tylko zakwitną jabłonie.

54. Dom bez fundamentów (Jastrzębie-Szeroka, 11 luty 1982) Na kwadratowym kole, Zbudowano ten dom. Bez fundamentów, Sięgających korzeniami Boga. Bez idei, logiki żadnej, Z tysiącem zbrojnych podpórek. Gnije to wszystko w otchłani, Rozpada na czynniki pierwsze. I najbardziej boli mnie fakt, Że nam przyszło w nim mieszkać. 55. Przyroda (Jastrzębie-Szeroka, 11 luty 1982) Za kratami wolności, Którą mi odebrano W imię wyższych celów, Wiosna rozpoczyna pąkami Wśród krzewów i drzew Nowe życie. Ciepły słoneczny wiatr Jest symbolem tej Nowej pory roku, Powracającej cyklicznie i niezmiennie, Nie zwracając uwagi na cierpienie ludzkie. Próbują uszczęśliwić Nas na siłę. I tylko przyroda ma swe prawa.

56. Nim nadejdzie (Strzelce Opolskie, 12 luty 1982) No i minął dzień kolejny Dzień rozpaczy i tęsknoty. Lecz koledzy, ufność miejmy Że gdy przyjdą roztopy — wszystko się zmieni. Z polskich Tatr spłyną śniegi, Trawa na łąkach się zazieleni, Zadmie silnie morski wiatr — wszystko się wtedy odmieni Lecz nim nadejdzie dzień oczekiwany, Nim słońce zza chmur wyjdzie, Zanim nadejdzie dzień wybrany, Nim wolność ku nam przyjdzie, — to jeszcze trochę poczekamy!

57. Bezmózgowcy (Jastrzębie-Szeroka, 13 luty 1982) W zapomnianym zakątku świata, Żyją sobie zapomniani ludzie. Mają swoje codzienne, Zapomniane sprawy. Obejmujące jedzenie – spanie, Spanie – jedzenie. Z utkwionym wzrokiem W szklanym ekranie spędzają życie, W brudnych kapciach co dzień. Jest to jedyna w ich życiu, Prawdziwa rozrywka. W to bezmózgowie można wcisnąć każdą, Bezdennie głupią i durną prawdę. Nie czują nic, poza schematami Ułożonymi wiekami całymi Przez im podobnych.

58. Gady (Jastrzębie-Szeroka, 16 luty 1982) Zatracając swoje człowieczeństwo, I godność ludzką, Podejmują współpracę Ze strażnikami ustroju Ludzie mali, z malutkimi, Biegającymi oczkami. Trzęsąc się ze strachu, Bojąc się o swoje, Gotowi są zrobić nawet najgorsze świństwo. Włażą między ludzi, Niczym gad, niczym łajno Ślizgają się, paskudzą, Mądrością nie grzeszą. Wszystko czego dotkną Swoimi brudnymi rękami, Śmierdzi ich oczyma I gnije w stęchliźnie. Oni wówczas Z chełpiącą się chwałą Biegną do mocodawców Z wyciągniętą ręką …

59. Dzień prawdy (Jastrzębie-Szeroka, 16 luty 1982) W tym pierdlu zasranym, Z brudnymi, wilgotnymi ścianami, Pokrytymi ciemnymi plamami grzyba, Zagnieżdżeni ludzie pokutują za nic. Upodleni tutaj, pozbawieni wolności Żyją, mędrkują, czekają z nadzieją, Która z każdym dniem jest im odbierana. I wierzą mimo to, że dzień prawdy nadejdzie. 60. Czas rozrachunku (Jastrzębie-Szeroka, 17 luty 1982) Za odebraną wolność, Łzy kwitnące wśród rodzin. Za kłamstwo, terror, strach I upodlenie ludzi. Za czołgi z grubaśnej stali Toczone na robotników. Za płacz niewinnych dzieci Gdy ojca im zabierano. Za dziewięć górniczych krzyży, Krew przelaną wśród braci, Nadejdzie czas rozrachunku Czerwoni kamraci!

61. Zaczarowane miasto (Jastrzębie-Szeroka, 17 luty 1982) W zaczarowanym mieście Wszystko jest zaczarowane Dziwnie nieprawdziwe. Zaczarowani ludzie Są niezwykle szczerzy, Uczynni bardzo. Nie znają wcale Chciwości i skąpstwa. U nich to zawsze Prawda jest prawdą A miłość miłością. Marzenia, nadzieje Są im niepotrzebne. Bo wszystko mają Bez zawiści żadnej. O władzę tutaj Nikt nie musi walczyć, Każdy ma swoją Cząstkę przypisaną. Dlaczego nie ma Miast ZACZAROWANYCH?

62. Sen (Jastrzębie-Szeroka, 18 luty 1982) Zatraciłem swą duszę, Diabłu zaprzedałem Po długiej nocy W karty przegranej. Straciłem wszystko, Złudzenia wszelkie, Marzenia także zatraciłem całe. Trwało to kilka godzin, Sam nie wiem dlaczego Zbliżałem się do niebytu, Nicości istnienie oddałem. I nagle obudziłem się Wśród nocy Cały mokry od potu.

63. Nienawiść i pieśń (Strzelce Opolskie, 21 luty 1982) Patrz w oczy im Śmiej się w gęby ich Lecz nie ma w nim Buty ani pychy. To SB-ecka mara prześladuje nocą Śni się ciągle kara a czoła się pocą. Lecz nie ze strachu Pot ten wypływa Nikt nie lęka się „piachu” Choć życie nam upływa. I jakaś nienawiść piersi rozsadza A niemoc – zawiść duszę rozsadza. Jak trudno wyrazić Co więzień czuje, Jak można go zranić Gdy klawisz kapuje. Łagodnie wiatr powiewa Liście i trawę pieści, A więzień smutnie śpiewa Swoją pieśń o wolności.

64. Dla dzieci (Strzelce Opolskie, 22 luty 1982) Dzieci, rzadko się zdarza By naraz tak wiele tęskniło. Gdy serce do jednych się zraża Do innych taką miłością biło. To dla was ono bije, Serce ojców i matek I dla was w nadziei żyje, Dla was, dla naszych dziatek. I pamiętajcie o nas, o sobie, O tych co was kochają I o tej ostatniej najcięższej dobie I o tych, co cierpienie znają. Pamiętajcie dzieci najdroższe I wiedzcie, że istnieje serce Którego myśli, takie najprostsze Krążą przy was w męce. Myśli nasze są z wami Kiedyś i to zrozumiecie I zrozumiecie to sami Że gdzieś w świecie: – istnieje Sprawiedliwość – i prosta ludzka Miłość.

65. Droga Odysa (Strzelce Opolskie, 22 luty 1982) Sen miałem taki O kobiecie wiernej, kochanej Która jak gospodyni z Itaki Czeka w nadziei nieodebranej. Czeka na swego Odyseusza Który gnany przez gniew bogów W swej duszy cierpliwość wymusza I szuka w swym życiu brodów. Lecz władcy, nań rozgniewani, Losem jego jak statkiem rzucają, By czekał, kiedy przezeń wybrani, W niewoli powymierają. Tylko bogowie nie przewidzieli, Że wiara i miłość silniejsza. Zdumieni że naród ujrzeli, Któremu wolność cenniejsza. Lecz skrzydeł ptakowi czarnemu Złożyć jeszcze nie dali Szpikując kłamstwem po dawnemu Nadal miłość zabrać się starali.

66. Żółw (luty 1982) Żółw jest to małe zwierzątko W twardą skorupę odziane Niegroźne, miłe, powolne I jakoś niedoceniane A przecież uczy nas żółwik Nie trzeba spieszyć się w pracy Odpocznij zanim coś zrobisz Kochajcie żółwia, Polacy 67. Zomowiec (luty 1982) Kto ty jesteś? Świnia mała. Jaki znak twój? Kask i pała. Komu służysz? Generałom. W jaki sposób? Leję pałą. Kto twym wrogiem? Naród cały. Jak go zniszczyć? Siłą pały. WRONE-ę kochasz? Kocham szczerze. A w co wierzysz? W nic nie wierzę.

68. Gryps (luty 1982) Byłam u Mostowskich, na Rakowieckiej, w Białołęce, Olszynce Grochowskiej, na Helu, w Drawsku, w Strzelcach Opolskich. Teraz – nie wiem, gdzie mnie trzymają. Utraciłam dużo krwi przesłuchują bez przerwy. Jest ciężko. Ale jeśli ogłoszą że podpisałam, zrezygnowałam, chcę współpracować, że zapomniałam Sierpień 80 albo Grudzień. — NIE WIERZCIE !! Pozdrówcie Lecha. SOLIDARNOŚĆ

69. Do ciebie, kolego (Strzelce Opolskie, 1 marzec 1982) Kiedy opuścisz dom swój, Pożegnasz te pola i łąki, Kiedy na pożegnanie rój Wyśle swe pszczoły i bąki. Kiedy ostatni raz dotkniesz Dłonią ziemi ojczystej I gdy się z zadumy ockniesz, Uroń kroplę łzy czystej. Bo nie wszyscy wyjadą Poza granice kraju Nie wszyscy się rozjadą W poszukiwaniu raju. Lecz gdy będziesz wśród neonów Wolnością się rozkoszował I usłyszysz głos dzwonów, których Dźwiękiem będziesz się radował, Wróć – Naród cię potrzebuje Do bliskiej już rozprawy. Nową ojczyznę wybuduje, Choćby dla tej sprawy – Oddać miał życie!

70. Oczekiwanie (Strzelce Opolskie, 2 marzec 1982) Dziś kolejny dzień widzenia A Ciebie nie ma tu, nie ma! Czekam na Ciebie darmo znów, Ty jesteś tylko w wizji mych snów. Czemu do mnie nie przybywasz? Z zawiedzioną nadzieją odpływasz. Czemu nie mogę dotknąć Twych dłoni? Dlaczego nie mogę ucałować Twej skroni? Dlaczego nie słyszę jak usta Twoje Szepczą dwa słowa: Kochanie moje. Dlaczego Twych ust ucałować nie mogę? Jak Ci, kochana, do mnie wskazać drogę? Jaka to przeszkoda stoi Naprzeciw pragnień moich? Któż ją zburzyć wreszcie zdoła Tę przeszkodę w kształcie koła? Wierność i miłość, to jest ta siła Która błędne to koło by zmyła. Więc pamiętaj – póki co, Miłość i wierność przemogą zło!

71. Śpij dziecino (Strzelce Opolskie, 5 marzec 1982) Nie znam ja słów pięknych i wzniosłych Nie używam ich w myśli ni czynie. Ale znam za to wiele tych prostych, Jak struna przy mandolinie. A słowa te, tak proste A zarazem szlachetne w prostocie, W zdrajców piersi, jak groty ostre Wymierza robotnik przy swej robocie. Ich dłoń silna – mocarna Pieśń prosta, ponura i twarda. Lecz zdrajców dola marna, Bo ta pieśń to Solidarność zwarta.. Nie zapomnij, że pieśń ta się składa Ze słów prostych, lecz szlachetnych. Przy nich matka do snu układa Garstkę swych dzieci nieletnich. Dzieci – którym ojca zabrano, Dzieci – którym ojca zabito, Dzieci – co na tęsknotę skazano, Dzieci – w życiorysie z rysą wyrytą. Śpij dziecino – nie myśl o nich. Śpij kochanie, oczka przymruż Niech ci szczęście przyśni takich, Co wśród baśniowych żyją wróżb.

72. Na święto kobiet (Strzelce Opolskie, 8 marzec 1982) Dziś święto, dla mężczyzn strapienie Dzień Kobiet – dzień wielki. A mnie oddziela więzienie Od mojej kobiety i kobietki. Najlepsze życzenia składają wszyscy I ja się do życzeń przyłączam. Moje życzenia, to dar czysty, Miłość i wierność dołączam. Więc weźcie ode mnie te dary I pielęgnujcie je szczerze i pilnie. Gdyż nie uniknie moja dusza kary Jeśli ten dar z serc waszych zniknie.

73. Kobietom internowanych (8 marzec 1982) Podaję Ci różę zza krat, Różę niewoli i poniżenia. Przyjm i nią zmień nasz świat Wyrwijcie kły kratom więzienia. Niech 8 marca – już nie święto Oddadzą ci siewcy zła Na was wyryte zostało piętno Katorgi mężów i życia dna. Wam pozostał codzienny trud I łzy zamiast koszów kwiatów. Lecz wierzcie: stanie polski lud, Gdy powrócimy z kazamatów.

74. Jeszcze nienarodzonemu (Strzelce Opolskie, 11 marzec 1982) Będą to strofy wiersza tego pierwsze Poświęcone jeszcze nienarodzonemu. Ale po nich będą i inne wiersze Poświęcone dziecku – drugiemu. Obojętne mi czy syn to czy córka Choć wolałbym mieć syna. Ale jeśli ma być jak chmurka, To niech będzie dziewczyna. Po naszym domu będą biegały Dwie nam istoty najdroższe Które będą Anię i mnie kochały: Monika i to najmłodsze. Co mi dasz tym razem, Boże? Piękną i żwawą drugą dziewczynkę? Czy też chłopca ... i czy mi pomożesz W zdrowiu wychować tę kruszynkę? 75. Robotnicy (Strzelce Opolskie, 16 marzec 1982) Ich twarze pochmurne, zagniewane Głowy spuszczone, czoła spocone. Ich dłonie ściśnięte, spracowane Ich ciała wychudłe, sterane. To oni, polscy robotnicy Przez długie lata oszukiwani. To stoczniowcy, budowlani, górnicy Przez rząd i partię okradani. È

Kres już przyszedł na złodziei Kres ich niecnym praktykom. Przyszedł czas Wielkiej Nadziei Niosącej upadek prominenckim nawykom. A gdy z ust rzesz robotniczych Popłynęła pieśń i zakwitła radość, Gdy wolność wychynęła z cieni piwnicznych, Powołali swój związek Solidarność. Chwała ci, polski robotniku Chwała wam, ludu pracujący. Chwała i tobie – rolniku, hutniku, Chwała ci, narodzie głód znoszący. Są teraz dni, tygodnie, miesiące Gdy ważą się znów robotnicze losy. Z radia i telewizji płyną słowa fałszujące Prawdą brzmiące nasze głosy. Myśmy z domów zabrani Bronić Solidarności nie możemy Ale wy! – nie jesteście internowani Więc brońcie związku – my tego chcemy! I chcemy aby już nigdy więcej Nie głodowały matki i dzieci I żeby w przyszłości jak najwięcej Promień radości im świecił. Byście mogli śmiało spojrzeć W czas i lata nadchodzące I byście mogli wreszcie ujrzeć Wasze dzieci – radośnie biegające. Ale, aby się to stać miało Trzeba Solidarność ratować I żeby dziecko już głodu nie znało I żeby mogło się wreszcie radować.

76. Internowani za Solidarność (Uherce, 26 marzec 1982) Internowani za Solidarność, Za swą odwagę, za przekonania, Za polską sprawę i za ofiarność, Za pracę, trudy i za działania. Za naszą walkę o godność prawa, O Polskę wolną i sprawiedliwą Potraktowano brutalnie, krwawo Czyniąc zapłatę – zemstą prawdziwą. Więziennym murem, żelazną kratą, Pryczą i bryi wstrętnej fetorem Władza dziś płaci ci tylko za to, Żeś robotniczej sprawy motorem. W Zabrzu, na Helu i w Ostrołęce, W Strzelcach Opolskich i Raciborzu Obozów, więzień jest coraz więcej Na Lubelszczyźnie, Śląsku, Pomorzu. Górnicy, chłopi, inteligenci, Lekarze, twórcy i robotnicy, Inżynierowie, młodzież, studenci – Zabrani z pracy, z domu, z ulicy. Są wśród nas mądrzy, dzielni i prości. Ukazaliśmy reżim marności. Który to w akcie zemsty i złości Nas internował za Solidarność.

77. Brygadzista Albin (Uherce, 26 marzec 1982) Brygadzista Albin to chłopak morowy Został delegatem na zjazd kilkudniowy. Jadą delegaci na Dworzec Centralny A tu na peronie czeka na nich Albin. Uwija się Albin w pocie i zadyszce Jednej towarzyszce pomógł nieść walizkę. Padają z trybuny słowa przykre, gorzkie Że w bufecie tylko suchy chleb z twarożkiem. Lecz w piersi Albina gniew klasowy wzbiera, Przebił Rakowskiego, na Kanię naciera. Za to go zabrali, wzięli go jak swego Do ważnego Biura, do najważniejszego. Zjazd się już zakończył, czas do domu wracać, Ale Albinowi żal koleżków rzucać. Nie tyle kolegów jak tej delegatki, Co przywiozła z sobą domowe kanapki. Biuro i brygada, tego już za wiele, Jak pod jedną dupą zmieścić dwa fotele? Pode drzwiami Biura słychać śpiew brygady Nikt nam tak jak Albin nie zaparzy kawy. Nie bój się Albinie, my jeszcze żyjemy, My cię z tego Biura za łeb wyciągniemy.

78. Hej dziewczyno (Uherce, 26 marzec 1982) Hej dziewczyno, hej niebogo, Jakieś wojsko jedzie drogą. Oddaj zegarek bo ci zabiorą Oddaj go, oddaj go! Ja myślałam, że to śmieci Jakiś powiew drogą leci A to Sowieci, Sowieci, Sowieci. Strzeż się tego, co na przedzie Na skradzionym koniu jedzie. Oficyjera z czerwoną gwiazdą Strzeż się strzeż, strzeż się strzeż! Ja myślałam, że to chlewik, Że śmierdzący jakiś trzewik. A to bolszewik, bolszewik, bolszewik. Cnotę weźmie i pobiegnie, Potem w krwawym boju legnie, Zostaniesz z dzieckiem Dzieckiem sowieckim, strzeż się strzeż! Ja myślałam, że coś goni, Że to stado dzikich słoni, A to czerwoni, czerwoni, czerwoni.

79. Wyrwani (Uherce, 27 marzec 1982) Wyrwani wśród nocy iskrzącej gwiazdami Wyrwani od żon i dzieci Odcięci od świata zimnymi kratami Powoli im czas uleci. Czas niepewności – odosobnienia Czas żalu i łez wylanych Kto osuszy te łzy, kto ukoi cierpienia Kto oszczędzi cierpień bliskich i kochanych? Upływają dni, tygodnie, miesiące Upływa czas jak rzeka Nic się nie zmienia, dni ciemne cierpiace, A w domu dalekim ktoś czeka. Czeka matka i żona z twarzą zatroskaną Oczy zapadłe w bólu i smutku Czekają dzieci, dziś ciche złamane Niepocieszone – nasze

80. Mordercy Pierwotny, krótszy tekst tego wiersza, spisany w marcu 1982, został zastąpiony tekstem poniższym. Przesłał go w listopadzie 2009 r. p. Lucjan Czarniecki jako pierwotny tekst oryginalny, z którym zapoznał się w 1969 roku, przebywając w więzieniu w Barczewie. Mordercy – słychać głos za murami więzienia, Mordercy – niesie echo, choć gruba jest krata, Mordercy – czy wam mało naszego cierpienia? Komuniści – plugawa ręko kata. Dziś posłuchajcie mojego głosu Zza grubych murów i krat więzienia Ach posłuchajcie wybrańcy losu, Serca i duszy – akt oskarżenia. Ja nie przemawiam z wysokiej trybuny I o mnie jest cicho na całym świecie W sercu mym drgają napięte struny, Powiem wam to, czego słuchać nie chcecie. Dawniej gdy pasterz pasał swą trzodę Miał on fujarkę i uśmiech na twarzy. I choć staruszek miał siwą brodę, To dla swych wnucząt o szczęściu marzył. I żona męża wierniej kochała, Dzieci do szkoły biegły radośniej, Ziemia nam lepsze plony dawała, A w sercu czuło się wiosnę. Wyście zburzyli porządek natury, A każda zbrodnia to wasza jest wina. Niech będzie przeklęty dzień narodzin, Fanatyka, zbrodniarza – Lenina. Wyście Polacy za ruble ze wschodu, Wyście historii fałszerze. Wy – nosiciele wojen i głodu, Okrutni zawsze jak dzikie zwierzę. Rzeki nie wyschną, bo dzieci płaczą, Wszędzie już tyfus plamisty, Krzyżami wolność nam dzisiaj znaczy, To żniwo i plon komunisty. ! Teoria Marksa niech będzie przeklęta, Bo ona to bratu kazała bić brata, Ona z ludzi zrobiła zwierzęta, To szatan – podpalacz świata. È

Dziś wam to mówię, By pamięć o nas nigdy nie wygasła, Jak cierpieliśmy długie lata, Jak krew wypijała nam Partia, I komunistyczna wolność – krata. 81. Sejm się bawi (marzec 1982) Krew robotnicza się leje Generał opór dławi A Sejm się śmieje A Sejm się bawi. Chleba nierzadko brakuje W kolejkach czas się trawi ZOMO na ludzi poluje A Sejm się śmieje i bawi. Beztrosko sesja się toczy Klaszczą przekupne posły Bo bawi ich błazen stary Tawariszcz Przymanowski. Pikantne dyrdymały miota Z najwyższej narodu trybuny Ten rycerz spod sierpa i młota Tak broni sprawę komuny. Jeszcze za wcześnie, kochani, Na salwy radości i śmiechu. Jeszcze przywódcy w mundurach Nie mogą złapać oddechu. Jeszcze w sercach poddanych żałoba, Jeszcze oczy są łzami zalane. Jeszcze ziemia nie przyschła na grobach, A głowy zemstą są ciągle pijane.

82. Chude lata (Kokotek, marzec 1982, na melodię „Witaj majowa jutrzenko” ) Coraz więcej ustaw mamy Które Sejm zatwierdza zgodnie Puste półki, puste SAM-y Za wypłatę kupisz spodnie Refr. Witaj nam, witaj nam Co zarobię, to ci dam. Witaj nam, witaj nam Pustą kieszeń wreszcie mam. Wszystkie ceny poszły w górę Rząd kryzysu dziury łata Lecz za dziurą mamy dziurę Przyszły chude na nas lata. Refren Premier się w swej złości miota Chcąc naprawić gospodarkę Lecz nie mamy w kasie złota I przebiera się wciąż miarkę. Refren Minął dla nas czas pokoju, Minął czas egzekutywy. Trzeba teraz w trudzie, znoju Odbudować perspektywy. Refren Chleba mamy na dni kilka Rolnik zboże w spichrzu chowa Zanim zaczniemy od nowa … Refren Naród cierpi w stanie wojny, Która gniecie go i ściska A władza w tonie spokojnym Na ten naród gromy ciska. Refren W historii żadnej nie było Takich władz, co długo trwały Gdy naród zmuszano siłą Do wysiłku dla czczej chwały. Refren Łza się w oku moim kręci Gdy patrzę na to z oddali I myśl taka mój głos nęci Że to wkrótce się rozwali. Refren.

83. U tych panów … (marzec 1982) U tych panów z wielkich stanów – pieniędzy jest dość. A na biednym górniku, robotniku i hutniku – jeno skóra, kość. Na komendzie w Katowicach – snuto plany wciąż Jak by zniszczyć Solidarność, a najlepszych z nas zagarnąć – zadać w plecy cios. Nadarzyła się okazja, nadszedł wojny czas. Wtedy przyszli nam pod domy, uzbrojeni w pałki, łomy, – wygarnęli nas. Pod pomnikiem w starym Gdańsku był rocznicy czas. Wtedy czołgi, transportery i zomowców do cholery, – rozpędzili nas. A pod dworcem w starym Gdańsku robotniczy tłum Rozpędzili armatami, granatami i pałkami – krwią splamili bruk. Gdy na Wujku protest wszczęli broniąc naszych praw, Wnet tam władze odwet wzięły, ciężką pracę nagradzając – strzelaniem do mas. Hej górnicy z Ziemowita, popieramy was. Bo za wami są ci z Piasta, nie zastraszą nas i basta – Huta woła w głos. Ci panowie tam w Warszawie mają władzy tron. Ale pragną to górnicy, robotnicy i hutnicy: – macie iść stąd won!

84. Życzenia wielkanocne (Uherce, 2 kwiecień 1982) W odosobnieniu tłok jak w niedzielę Lub na masówce w kopalni. A u was – słyszę – ciągle Popielec, Samotność, troski i skargi. Więc na Wielkanoc razem z jajkami Przyjmijcie takie życzenia: Zgłoście się wszyscy wraz z rodzinami W ośrodkach odosobnienia.

85. Kolczaste druty (Uherce, 2 kwiecień 1982) Biało-czerwonej godność zwrócić chciałem Z Solidarnością nadzieje związałem Mając rodaków mych poparcie wielu Wśród niebezpieczeństw parliśmy do celu. Refr. Teraz z innymi w więzieniu zakuty Zabrałem Polskę za kolczaste druty. Podpisz lojalność dla czerwonej szmaty Gdy się sprzeciwisz, to za mur, za kraty. W mundurach z orłem oprawcy i dranie Skazali Polskę na internowanie. Refren. Honor ojczyzny w moim sercu żyje Tam jest bezpieczny, póki ono bije. Przetrwa w nim terror, wojnę, okupację Aż wywalczymy wolność, demokrację. Refren.

86. Do generała (Uherce, 3 kwiecień 1982) Za słowa kłamstwem splugawione, Za mundur bratnią krwią splamiony, Za ręce siłą rozłączone, Za naród głodem umęczony, Za oczy dziecka przerażone Obnoś swój tryumf, w partyjnej chwale Naród dziękuje ci, Generale. Za pogrom bratni bez litości, Za honor wojska zbezczeszczony, Za mękę strasznej bezduszności, Za ból rozłąki z mężem żony, Za łzy i rozpacz samotności Ciesz się, żeś działał tak wspaniale Naród dziękuje ci, Generale. Za połamane pałką kości, Za koszmar walki brata z bratem, Za nienawiści siew i złości, Za to, że żołnierz stał się katem, Za znów zdławiony siew wolności Pomnik twych zasług wzniosłeś trwale Naród dziękuje ci, Generale. Za założone znów kajdany, Za zbrodnie łagrów w polskiej ziemi, Za fałsz przemówień wyświechtanych, Za podłość zdrajców między swymi, Za język prawdy zakłamany Wypnij na Kremlu pierś po medale Naród dziękuje ci, Generale. Naród ci śle swe podziękowania Żeby ci legły jak kamieniem. Przyjmij te strofy bez wzdragania Może poruszą twe sumienie. Bo generale, nie znasz godziny Gdy przed Najwyższym Dowódcą świata Raport ostatni zdasz za swe czyny Z piętnem Kaina, krwią swego brata.

87. Wyznanie (Uherce, 5 kwiecień 1982) Wśród śnieżnych Jakucji powodzi Zaginął mój Dziad nieulękły Za sztandar czerwony w Łodzi Roku Piątego dźwignięty. Drugi mój dziad bronił Leszna Dziewiętnastego roku, przed Prusem. … jak Go historia obeszła? – Ja nie chcę, nie będę, nie muszę … A Pradziad, jeden i drugi? Ten w Styczniu, ten w Ludów Wiośnie. Ten zawisł na rynku Kaługi Ów oddał swe ciało Prośnie … A wuj, stryj, twój przyjaciel? – We wrześniu, w Szarych Szeregach? Cóż w zamian Prawdy mi dacie O Morza Białego brzegach? Za słowa Cię, Ojcze, przepraszam I za wyznanie złowieszcze. To Pamięć od Czynu odstrasza … … bezkarnie Twą Wiarę zbezczeszczę. Bezmyślnie zaprzedam swą duszę, Bezkarnie łzę starczą zbezczeszczę, Perfidnie Świętości wzruszę. – Co ponad, w piwie pomieszczę. Perfidnie świat Twej Nadziei Wymienię na modne spodnie. Nie w trudach, hardo, w idei – Chcę żyć dla siebie, wygodnie …

88. Nie chcemy komuny (Uherce, 5 kwiecień 1982) Nie chcemy komuny, nie chcemy i już, Nie chcemy ni sierpa, mi młota. Za Katyń, za Grodno, za Wilno, za Lwów Zapłaci czerwona hołota. Za mordy, za gwałty, cierpienia i łzy, Za lata w niewoli spędzone, Za fałsze oszczerstwa i cyniczne gry, Nadzieje bestialsko zniszczone. Od Jałty ten koszmar sowiecki już trwa I z każdym wciąż rokiem narasta, Nie lękaj się walki, w szeregu dziś stań Przed tobą czerwona hałastra. Nie chcemy komuny, podnieśmy więc głos, Nasz protest do Kremla już dotarł. Uchwyćmy w swe ręce parszywy nasz los Niech zadrży czerwona hołota. Choć w celach ponurych, nadzieja w nas tkwi Wolności uchylą się wrota. Nadejdą dla WRONY ostatnie już dni Zamilknie czerwona hołota. Czas błędów, wypaczeń już znudził się nam, Wymierzmy komunie więc kopa. Czas Polsko wystawić rachunek Twych ran, Niech płaci czerwona hołota. Nie chcemy komuny, nie chcemy i już, Nie chcemy ni sierpa, mi młota. Za Katyń, za Grodno, za Wilno, za Lwów Zapłaci czerwona hołota.

89. Siekiera, motyka (Uherce, 6 kwiecień 1982) Siekiera, motyka, dąb, akacja Znowu w Polsce okupacja. Znowu krzyczą, znów pałują Praw człowieka nie szanują. Siekiera, motyka, ćwierć kotleta Mamy swego Pinocheta. Chęci duże, mózgi ciasne Mamy wreszcie łagry własne. Siekiera, motyka, grabie, brona Orła chce zadziobać wrona. Władza, zamach, stanu racja Junta to nie okupacja. Siekiera, motyka, trąd, cholera Kroczy Polską pan generał, Nasza łysa i malutka Prosowiecka prostytutka. ZOMO, MO, inne szuje, Drani na nas władza szczuje. My to władzy przypomnimy Rachuneczek wystawimy.

90. Pole chwały (Uherce, 7 kwiecień 1982) Znak Pana Istnienia – życie Sławione krzykiem boleści Strup ciałka, misterne poszycie Matka wykarmi, wypieści. Synu! Urodzić i wychować, Kochać i całować A później wysłać w okopy … Matko! Gdy złożyła Cię boleść narodzin Cóż mógł świat Cię wtedy obchodzić? Syna rodziłaś! Syna!! O dobro stada! – bas ryczy W obronie naszych zdobyczy! Walczcie o wspólny chlew … I młoda sączy się krew. Na samym początku musztra, W nagrodę zwycięzców śpiew. Gdzieś nad Mekongiem, synku, Strzelałeś do sukinsynków Ot takich, jak młodszy twój brat. Inne rodziły ich matki Te skośnookie psubratki … Ot i cały ich grzech … Ale taki był rozkaz: – nic nie może pozostać! … nawet beztroski twój śmiech … Hej, synku! Biegałeś, Jak twój syn teraz biega … I tak od wieków, mój Miły, Matki synów rodziły Odchowanych żegnając w rynsztunku … I tak od wieków, mój Synku: Koszary, przysięga na Rynku, A potem pot, wszy i krew. Ordery, szczanie ze strachu, Marsz poprzez bagna, po piachu, Pożary przygodnych strzech. I zemsta, i odwet, i śmierć … Jeszcze potem, mój Synku Dotacje dla sierocińców, Rewizje granic, układów. A po zawarciu pokoju – Od nowa rekrucki śpiew. Zewsząd werble, fanfary, Przemówienia, sztandary. Na pohybel! Victoria! Na zgon! Grunwald, Verdun, Iganie, Syberyjskie konanie, Wszystko po to, by utrzymał się tron. I już! È

Przed Panem z szacunkiem skłoń skronie I spytaj w c z e g o obronie Twe ręce splamione? Spytaj też, czy przez chwilę Wspomni Polska lub Chile? Jednaka narodów tych Droga Krzyżowa … Idź już! Wnuka wychowam … 91. Ocalenie Ojczyzny (Uherce, 12 kwiecień 1982) Gdy rząd się w nierząd zmienia A urzędy służą ochronie własnej grzędy, Gdy prawo się bezprawiem staje A Jerzy Urban słodko baje Tłumacząc narodowi w pętach, Że kochać partię to rzecz święta I obowiązek, choć kraj w nędzy. Gdy nie ma żarcia i pieniędzy I gdy kolejna jest odnowa — Krnąbrnych należy internować! Kiedy naród nie myśli tak jak Plenum, Gdy pojawiły się ekstremy Milkną oklaski i owacje W kraju się mnożą demonstracje. Gdy naród nagle z kolan wstaje I mężnie kłamstwu odpór daje, Władzy ludowej z nazwy ledwie. Gdy czerwień gwiazdy mocno blednie, Gdy coraz trudniej im panować — Myślących trzeba internować! Gdy motłoch w szale święte godła plami Kiedy kraj ginie w rozpasaniu Związkowych władców i anarchii. Gdy wróg chce wbić nóż w serce partii Która nadzieją jest i losem Wszystkich Polaków – gromkim głosem Trzeba zawołać: demokracji Ani podobnych jej dewiacji Nie można dłużej tolerować! Trzeba więc Polskę INTERNOWAĆ!!!

92. Bohater (Uherce, 15 kwiecień 1982) Jest działaczem internowanym Nazywa się Król January. Silny, szlachetny, człek dużej miary. Trzeba w idei obronie trwać! Tak mnie namawiał na tę postawę Ale tymczasem poszliśmy spać. A potem zapomniał o tej postawie, Nie zagrożony w swojej wielkości, Mile gaworzyć z władzą przy kawie, Uprzejmie przyjmując tych gości. Morał podwójny z tego wynika: Nic w nim z działacza i nic z męczennika. Ku naszej rozpaczy Więcej tu internowanych Niż prawdziwych działaczy.

93. Uherce (Uherce, 18 kwiecień 1982) Ciemne chmury pędzi wiatr Przez Uherców szlak Tam za kratą siedzi brat Czeka na twój znak. Refr. Ojcze, bracie powróć już Nadszedł bowiem czas By rodzinny złączyć krąg W nim brakuje Was. Synu, córko, żono ma Wrócę, lecz nie dziś Wrócę, kiedy spłynie kra, Drzewo skryje liść. Refren Mija zima, wiosna też Ojca ciągle brak Ile jeszcze spłynie łez Nie wiem, miła ma. Refren Za kratami płyną dni Wolno biegnie czas. Wolne mamy tylko sny Druty dzielą nas.

94. Wronia logika (szpital w Sanoku, 15 czerwiec 1982) Ksiądz biskup za rozdział żywności się bierze, A minister handlu odmawia pacierze. Wojacy w kopalni fedrują spokojnie, A górnicy giną od kulek na wojnie. Związek zawodowy robi politykę, Politycy tworzą zawodową klikę. Porządkowa służba spokojnych napada, Porządku pilnuje „przestępców” gromada. Premier rząd ościenny uznaje za panów, Aresztant w więzieniu broni racji stanu. Dwa miliony tworzą większość w demokracji, A dziesięć milionów – mniejszość (nie ma racji). Konstytucja w państwie broni cudze prawa, Za to dla narodu wojenna ustawa. Ażeby w dzień jasny używać przemocy, Rada Państwa dekret pisze o północy. „Spiskowcy” rządzącym prawdę mówią w oczy, Rząd tajnie się zbiera, by spiskiem zaskoczyć. Wojnę ludzie robią gołymi rękami, A generał pokój wprowadza czołgami. Pułkownik, sekretarz to są robotnicy, A hutnik lub górnik – chuligan z ulicy. Ci w sukach i czołgach to są ludzie pracy, A tamci z ulicy – warchoły, łajdacy.

95. Lusterko Krzysztof Stasiewski, 21 lat (obóz w Kwidzynie, 15 sierpień 1982) Sobota – czternasty, Zawarty spiż bramy Oddziela od bliskich. Wewnątrz – – demonstracja siły – Stoją w szeregu Uderzając pałkami o tarcze, Spojrzenia pełne nienawiści – jeszcze czekają ... Dziecko Dłoń swoją wsuwa pod bramę – – trzyma małe lusterko starając się dostrzec w nim ojca ... Smagnięta pałką rączka Cofa się Upuszczając na beton zwierciadło … Słychać bezsilność Skargi płaczącego dziecka. Więziony ojciec Przez powiekę łez Spogląda Na okruchy szkła Rozbitego Przy wejściu.

96. Szopka satyryczna

GNIAZDO WRON

Prolog

Trzynastego, chociaż Polska spokojna,

Trzynastego może zdarzyć się wojna

I z jasnego nieba może spaść grom.

Trzynastego drzwi wyważy ci łom,

Trzynastego słońce może zakryć stado wron,

Trzynastego wszystko zdarzyć się może,

Trzynastego świat w zielonym kolorze,

Trzynastego może zbraknąć ci łez,

Trzynastego i pancerni i pies,

Trzynastego feralnego może rozpętać się bies!

Chór internowanych

Trzynastego grudnia roku ubiegłego

Związali nas ludzie od Jaruzelskiego.

Jaruzelski (wchodzi sprężystym krokiem)

Kto tam jęczy i utyska?

Kto tam woła mnie z nazwiska?

Mym żołnierskim obowiązkiem

Jest, by skończyć raz z tym Związkiem!

Jest żołnierskim mym zawodem,

Lud obronić przed narodem.

Wszak on sam się nie obroni,

Na to jest generał broni.

Nie ma takiej wioski, nie ma takiej chaty,

Gdzie by nie dotarły me pancerne chwaty.

Hej, hej, wojacy, malowane dzieci

Niejeden awansik wam dzisiaj poleci.

(zbliża się Olszowski)

Jaruzelski

Baczność, Stefanie!

Co macie w planie?

Olszowski

Oto sukces niebywały, udało się prasę,

Całą dziennikarską hordę

Raz nareszcie wziąć za mordę.

Czas wojenny ma swe racje,

Mogłem zamknąć więc redakcje.

I żeby nie było sporów,

Także panów redaktorów.

Zostały niestety

Niepoczytne dwie gazety,

Lecz dzięki mej złotej ręce

Pokonamy konkurencję.

Jaruzelski

Z ciebie Stefanku, to istny Boruta.

Tego nie było nawet za Bieruta!

Nawet sam Berman tak prasy nie zdusił.

Ale ktoś przecież dla nas pisać musi!

Olszowski

Kupiłem se pawich piór

Kilka dziennikarskich ciur.

Choć piszą dość podle

Bo pióra nie orle,

Za to trzymam w ręku sznur …

Jaruzelski

Możecie się odmeldować.

(wchodzi Rakowski)

Jaruzelski

Co tam panie w Polityce?

Rakowski

Zamknęli, choć jestem Vice.

Chociaż staram się jak mogę,

Zamknęli mi ją na skobel.

Jaruzelski

Ciesz się, że nie ciebie, bo twój syn podobno …

Rakowski

Oszczędź mi to, generale,

To nie z mojej winy wcale.

Choć reprezentuję WRON-ę

Mój synalek wdał się w żonę.

I choć jestem premier Vice,

Ona wciąż gra pierwsze skrzypce.

Jaruzelski

Nie mówmy o byłej żonie …

Co sądzisz, Mieciu, o WRON-ie?

Rakowski

Pomysł, generale, miałeś wprost bezcenny,

Żeby stan beznadziejny zamienić w wojenny.

Jaruzelski (do siebie)

Stan wojenny? Dzisiaj jest gorzej,

Bo zostaliśmy sami.

I gdy ktoś nam nie pomoże …

Rakowski

… to możemy pójść z torbami!

Jaruzelski

Oto twoja jest marszruta:

Dziś pojedziesz do Helmuta.

Może da się wzruszyć łzami,

Może sypnie dolarami!

Mam nadzieję, że coś wskórasz.

Tylko nie zrób tak, jak Rurarz! (grozi palcem)

Rakowski

Jakże to tak? Z diabłem pakty?

Z Niemcami wchodzić w kontakty?

Wszak już Wanda …

Jaruzelski

Znów o żonie?

Rakowski

Miły wodzu, ja nie o niej.

Jak już Niemiec ma być dobry,

Może dadzą ci zza Odry?

Jaruzelski

Ano właśnie, przyszła paczka.

Na niej adres obok znaczka:

„Für liebe armen Polacken”

Mieciu, otwórz no tę pakę.

Co tam widzisz?

Rakowski

Wstyd powiedzieć. O mein Gott!

Brudne skarpety und der alte Brot!

Przesyłka nie bardzo taktowna …

Jaruzelski

Prawdziwa przyjaźń. Bezinteresowna!

Adieu! Wykonać rozkaz! Pozdrów syna.

(wchodzi gen. Kiszczak, stuka obcasami)

Jaruzelski

Spocznij!

Kiszczak

Nie spocznę wodzu, proszę się nie złościć,

Póki nie pozamykam tych z Solidarności.

Jaruzelski

Dziesięć milionów?

Kiszczak

Dziś w całym PRL-u, daję na to słowo,

W Białołęce i na Helu, miejsc ustronnych

Jest moc i najcichszych pod słońcem.

Tam wozimy co noc naszych wrogów tysiące.

I choć mówią że w ZOMO służy bandzior i łobuz,

Wkrótce kraj nasz zamienimy w jeden wielki obóz.

Jaruzelski

Socjalistyczny, mam nadzieję …

Mówcie, jak było, po kolei!

Kiszczak

Jadą wozy kolorowe z migaczami,

Jadą wozy ciężarowe z zomowcami.

Jadą nocą w takt marszowej dziś muzyki,

Żeby zdążyć na swą służbę do fabryki.

Jadą chłopcy radarowcy z głośnikami,

Jadą chłopcy Kiszczakowcy z petardami.

Twarda służba, wszak ich życie też nie pieści,

Czarny Śląsk się jutro od nich zaniebieszczy.

Oni wszystkich odpowiednio już rozliczą,

Nieposłuszną naszą klasę robotniczą.

Dalej, chłopcy, z pałką, tarczą lub na tarczy,

Bić robolów, niech na długo im wystarczy.

Niech lud hardy od petardy się rozpłacze,

Wytłumaczyć im pałkami, jak to u nas jest!

U nas wiele i niewiele, lecz w sam raz,

Mamy pałki, mamy hełmy, mamy gaz.

Jaruzelski

A co z górnikami, czy wciąż się buntują?

Czy wyszli na górę, czy jeszcze strajkują?

Kiszczak

Już są spokojniejsi, już się tak nie pienią.

Ale poniektórzy zostaną pod ziemią.

Jaruzelski

Każda tona węgla na złoto się liczy

Jak też po tym będą pracować górnicy?

Boję się że po tym urobku, kolego,

Zostanie nam już tylko zapał Górnickiego.

Chór żołnierzy przy czołgu

Ciężki los mają żołnierze, raz dwa, trzy

Że ich aż cholera bierze, raz dwa, trzy.

Marznie nos, bo zima sroga, raz dwa, trzy

A nie widać nigdzie wroga, raz dwa, trzy.

Żołnierz życie wiódł spokojne, raz dwa, trzy.

Nagle ktoś wymyślił wojnę, raz dwa, trzy

Każą stać ci tak kolego, raz dwa, trzy.

I pilnować czort wie czego, raz dwa, trzy

Każą sprawdzać samochody, raz dwa, trzy

Bagażniki i dowody, raz dwa, trzy.

Bo jak wróg się mocno uprze, raz dwa, trzy

Może wieźć armatę w kufrze, raz dwa, trzy.

Panowie generałowie, raz dwa, trzy

Gdzie ten wróg, niech który powie, raz dwa, trzy.

Bo nim wroga zobaczymy, raz dwa, trzy

Dupy sobie odmrozimy, raz dwa, trzy.

Orzeł na sztandarze

Chociażem ludowy orzeł bez korony,

Nie chcę na sztandarze stać u boku wrony.

Zamiast mnie umieśćcie tę czarną atrapę

Miast Białego Orła – wronę, czyli gapę.

Epilog

Przedstawić byłaby pora

Głównego animatora.

To nasz sąsiad – Niedźwiedź Wielki

On porusza te kukiełki.

Powrót do początku strony